Türkiye’nin kadim kentlerinden Adıyaman, tarihi, kültürel, turistik değerleri ve doğal güzellikleriyle insanı hayran bırakacak bir şehir. Her şey bir yana, Nemrut Dağı’nda güneşin doğuşunu ve batışını izlemeden bu diyardan göçmemeli insan.
Maho (Şener Şen), Almanya’ya götürmek vaadiyle köylüsü Bilo (İlyas Salman), İbo (Nizam Ergüden) ve yöreden sefalet içinde yaşayan birçok kişinin paralarını alır. Ancak onları Almanya’ya değil, İstanbul’a götürmektedir. Kamyon kasasında yapılan yolculukta içlerinden biri, “Biz marabayık. Ağamız köyü başka ağaya sattı. Yeni ağanın da traktörü vardı. Bizi s..tirediverdi köyden.” der. Kamyon kasasındaki yolculuk, Almanya yerine İstanbul’da sona erer. Bilo çok namusludur; bu yüzden de her zaman kaybeden taraf olmaktadır. Bilo ile Maho’nun yolları tekrar kesişir ve olaylar başlar.
Ertem Eğilmez tarafından 1980 yılında çekilen “Banker Bilo”nun konusu yukarıda yazdıklarım. Peki, neden Adıyaman’la ilgili yazınını girişinde bu filmi anlattım? Maho’nun da defalarca Bilo’ya dediği gibi; “Sor bakalım! ‘Niye yaptın?’ diye sor!” Çünkü Bilo, İbo ve Maho, Adıyaman’ın Kâhta ilçesinin bir köyündendir. Açıkçası onlarca kez bu filmi izledim ama bunu yeni öğrendim. İşte bu filmin, Adıyaman’ın bir özeti olduğunu düşünüyorum. Demem o ki her yerde Bilolar ve Maholar, güzellikler ve çirkinlikler var.
KİMİNE CEZA KİMİNE ÖDÜL
Şimdi size geçmişte siyasetin tepesinde yaşanan komik bir hikâye anlatacağım: Demokrat Parti, 14 Mayıs 1950 seçimlerinde tek başına iktidara gelir. Dört yıllık sürecin ardından yapılan 1954 seçimlerinde ise daha yüksek oranla yine seçilir. Bu aynı zamanda DP’nin gücünün zirvesine çıktığı seçim olarak da tarihe geçer. Bu seçimle birlikte DP’nin muhalefete yönelik sert politikaları da hız kazanacaktır. İlk hedef de seçimlerde CHP’yi destekleyen kentler olur. Menderes’in ilk hedefi Osman Bölükbaşı’yı Meclis’e gönderen Kırşehir’i bir kararname ile ilçe yapmak olur. Peki, ben bunu niye anlattım? “Sor bakalım! ‘Niye yaptın?’ diye sor!”
