Sayıştay raporlarına göre Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG) verdiği ruhsatlarla ilgili ciddi sorunlar var.
Bu kurumun verdiği bazı ruhsatlar sonucunda maden şirketlerinin doğaya verdiği zararlar Sayıştay’ın bile gündemine girmiş durumda.
MAPEG resmi internet sayfasına girdiğimizde verilen ve iptal edilen maden ruhsatlarının istatistiklerini inceledim ve Sayıştay’ın tespitleri ile karşılaştırdım.
Resmi rakama göre 2021 yılında 475 işletmenin 551 ruhsatı iptal edilmiş. 2022 yılında ise 268 işletmenin 364 maden ruhsatı iptal edilmiş.
Peki iptal sonrası neler yaşanıyor, neden iptal ediliyor, maden ruhsatlarından elde edilen gelir ne kadar, ruhsat iptallerinin mali açıdan bir yükümlülüğü bulunuyor mu?
MAPEG bütçe geliri tahmini gelir olarak 499 milyon öngörülmüşken yüzde 174.51 artış ile 871 milyon TL olarak gerçekleşmiş. Bu tutarın 137 milyon TL’si maden ruhsat bedeli geliri, 219 milyon TL’si ise “maden işletme ruhsat bedeli paylarından” oluşuyor. Sayıştay raporundaki tespite göre “Hukuki ihtilaflara muhatap olan/olabilecek hatalı iş ve işlemlerinin sayısının oldukça fazla olması nedeniyle dava/tahkim dosyaların sayı ve davaya konu miktar yönüyle önemli boyutlara ulaştığı” görülmüş. Yani anlaşılan hukuk tanımadan tabiri caizse “bam güm” iş yapmışlar.