Trump’ın Meksika ve Kanada’dan gelen mallara uygulanacak vergi çıkışından sonra, çarşı karıştı. Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, Trump’ın restini gördü ve “Meksika’dan ABD’ye uyuşturucu kaçakçılığını önlemek için sınıra 10 bin muhafız subayı konuşlandıracağını” açıkladı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau da Meksikalı mevkidaşı gibi Trump ile verimli bir telefon görüşmesi yaptığını ifade ederek, o da “kimseye pabuç bırakmayız” tarzında bir açıklama yaptı. Dışarıdan gelen güçlü seslerin yanında çiftçiler, ihracat lobileri de sürecin ABD tarımına etkilerini hesaplayıp “biz de vergileri istemiyoruz” diyerek tepkilerini koydular. Tüm bu açıklamalar sonrasında Beyaz Saray’dan “vergilerin 1 Mart’a kadar ertelendiği” açıklaması geldi.
Trump vergilerinin cüzdana etkisi
ABD, Meksika’da yetişen tropik meyvelere bayılıyor, Çin malı telefon kullanıyor, Kanada’dan gelen kerestelerle evler inşa ediyor. Gelen tepkiler üzerine Kanada ve Meksika’ya konulması planlanan vergiler 1 Mart’a kadar ertelense de gelecek belirsiz.
ABD, Çin’den 450 milyar dolarlık ithalat yapıyor, yüzde 10 vergi ya ithalatı düşürecek veya içerde enflasyon baskısı yaratacak. 800 dolarlık iPhone 880 dolar olacak. 3 dolarlık avokado 3,5 dolara yenilecek. Çin’de ABD’den ithal ettiği sıvılaştırılmış doğalgaz ve bazı tarım ekipmanlarına yüzde 15 vergi koydu.
ABD, sebzelerinin üçte ikisini, meyve ve yemişlerin yarısını Meksika’dan ithal ediyor. Her yeni vergi Amerikalılara yeni bir mali yük anlamına geliyor. Çin ithalat kısıtlamalarına giderse, ABD’nin tarım ihracatı sorun yaşayabilir. ABD’nin 2024 tarım ihracatı 2023’deki 174 dolara göre büyük bir artışla 191 milyar dolara ulaşsa da 2022’deki 213 milyarı hala göremedi.
PepsiCo, sağlıklı gıdalara odaklanacak
Sağlıksız atıştırmalık ve içecek kategorisindeki düşüş ve kâr kaybı nedeniyle PepsiCo, tüketicilerin daha çok istediği sağlıklı gıdalar kategorisine yatırım yapmaya karar verdi. Renklendirici içermeyen Simply gibi daha sağlıklı atıştırmalıklar ve Quaker gibi yüksek proteinli ürünlerin satışına odaklanan PepsiCo, yakın zamanda Meksika yerel ürünlerini üreten Siete ve Sabra gibi markaları satın almıştı.
Şirketin 2024 net kârı 9,6 milyar dolar. Yeni bir araştırmaya göre içerisinde GLP-1 bulunan gıdaların satışı market harcamalarını yüzde 6 düşürdü. Tüketiciler daha sağlıklı ve katma değerli ürünlere yöneliyor. PepsiCo yüksek proteinli baklagil cipsi Sun Chips ve tam tahıllı Stasy’s pita cipsleri gibi sağlıklı atıştırmalıklar pazarına yatırım yapıyor. Küresel gıda enflasyonu içecek satışlarını düşürdü. İçecek devleri tüketicilerin sağlık farkındalığını anlayıp maliyeti düşük ürünlere yatırım yapıyor.
Türkiye’nin kuru fasulye pilav çıkmazı
Baklagillerin üretimi 1990’dan beri yüzde 33,3 düştü, yerini daha stratejik ürünler alsa da baklagiller dünyayı doyuracak protein kaynakları olarak yeniden gündemde. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın destekleriyle üretim 2016’dan beri yüzde 24,5 artırılarak 1 milyon 345 bin tona çıkarıldı.