Husi saldırıları nedeniyle Suveyş Kanalındaki geçişler yüzde 40 düştü, ortalık toz duman. Gemiler Güney Afrika rotasına yönlendiriliyor. Panama Kanalındaki ticaret kuraklık nedeniyle yüzde 30 azaldı, kanal normal zamanlarda küresel deniz ticaretinin yüzde 5’ini yapıyor. Panama hazinesine, her yıl yaklaşık 2,5 milyar dolar katkı.
GSYİH’nın yüzde 3’ü kanaldan sağlanıyor. Hem Pasifik hem de Atlantik’teki rakip ülkeler söz konusu ticaretten nemalanabilmek için kendi ülkelerinden geçen alternatif rotalar yaratmak istiyorlar. Gıda Fiyatları tetikte, fırsatçılar ‘nimeti ganimete dönüştürüyor.’ Gözler Karadeniz’de boğazlarda, yeni yollarda.
Yüzde 14,2’si Bill Gates’e ait olan Kanada Ulusal Demiryolu şirketi ABD’nin Yukarı Orta Batıdaki tarımsal ve endüstriyel pazara hizmet eden özellikle de biyoyakıt için tarımsal ürün taşıyan Lowa Kuzey Demiryolu’nu satın aldı. İçinde tarım ve gelecek kelimesi olan her yerde onlar var. Mississippi nehrindeki düşük su seviyesi, yeni ticaret yolları için fırsatlar doğuruyor.
Kanallar, ticaret yolları binlerce yıldır yenilikleri, haz unsurlarını taşıyor. Ticaret yollarındaki, kanallardaki güç değişimi uygarlıkların yok olmasını veya yenilerinin kurulmasını sağlıyor. İklim değişikliği; girişimcilere, tarım şirketlerine fırsatlar sunuyor. Syngenta ve Enko, mantar hastalıklarını kontrol altına almak için çığır açan bir teknoloji geliştirdi.
Yapay zeka ile milyarlarca kimyasal molekül tarandı. ABD’de her yıl mantarlar yüzünden mahsulün beşte biri kaybediliyor, zarar 200 milyar dolar. TMO fenolojik değerlendirme raporuna göre; Konya, Kırşehir, Nevşehir, Eskişehir gibi illerde iklimsel nedenlerden ötürü tarla faresi popülasyonunda artış var. Karadeniz’de fındık üreticileri kahverengi kokarca ile mücadeleye devam ediyor.
İklimdeki her değişim ‘tokluğun maliyetini’ artırıyor. Gezegen istilacılar cehennemine dönmek üzere, eli kulağında. Sert hava koşulları nedeniyle; Tyson Foods, Cargill gibi şirketlerin Kansas’daki tesislerinde kesimler yüzde 25 azaldı, üretim durduruldu.
Buzlu ve karlı yollar nedeniyle teslimatlar yapılamıyor, et paketleme operasyonlarında ve sığırların tatlı suya erişimlerinde sorunlar yaşanıyor. Yeşil dönüşüm AB’li çiftçilerin öfkesine maruz kalıyor. Almanya’da yolları kapatan, endişe ve şiddete yol açan çiftçi protestoları özetle; “maliyetlerimiz zaten çok fazla, bu koşullarda gezegeni korumaya yönelik bedel ödememiz mümkün değil” diyor.
