Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, çay hasadı ve bir dizi program için geldiği Rize’de tarım ve gıdaya dair merak edilen birçok konuya açıklık getirdi.
“Ülke genelinde meydana gelen don olayının çaya korktukları kadar etkisi olmadığını” söyleyen Yumaklı, “sadece sezon biraz ertelendi” diyerek çayın geleceğine dair endişelere açıklama getirdi. Yumaklı, Rize Ziraat Botanik Çay Bahçesi’nde üreticilerle çay toplarken, “yeşille mavinin buluştuğu bir ildeyiz” diyerek sohbete başladı. Rize Milletvekili Muhammet Avcı’nın da eşlik ettiği programa ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin, Vali İhsan Selim Baydaş eşlik etti.
Anadolu ile bağımız var
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tüm hasatlara katılmaya çalışıyor, sürekli sahada, tarıma dair olanı biteni yerinde takip ediyor, üreticilerle olan sohbeti uzun yıllardır beklediğimiz paylaşımcı iletişime örnek. Dinliyor, not alıyor, “böyle de olabilir” diyenleri önemsiyor, çoklu akla itimat ediyor. Formal gezileri toprakla, üreticiyle gerçek ilişki ve bağların kurulduğu verimli ziyaretlere, gönül birlikteliklerin dönüştürüyor.
Çayın ekonomiye katkısı 45 milyar lira
Yumaklı, “dünyaya açılan kapılarımızdan bir tanesi çay, kuru çay üretiminde dünyada beşinci, çay tüketiminde dördüncü sıradayız. 2024 yılında çayın Türkiye ekonomisine katkısı yaklaşık 45 milyar lira. Beş ilimiz ağırlıklı olarak çay üretiyor. Rize yüzde 64’ü olan 872 bin tonu, Trabzon yüzde 23’ünü Artvin de yüzde 11’ini üretiyor. Bölgede ÇAYKUR ve özel fabrikalara ait 195 üretim tesisi var, çayın yüzde 49’u ÇAYKUR tarafından işleniyor. 2024’te 1 milyon 430 bin ton olan çay üretiminin bu yıl 1 milyon üç yüz bin ton olmasını bekliyoruz” dedi.
Çay alımında üretici dostu kuru çay da tüketici dostuyuz
“2002’de ÇAYKUR’da 6 bin 600 tonluk günlük üretim, 2025 yılı itibarıyla yüzde 40 artarak 9 bin 200 tona çıkarıldı. Bu önemli bir kapasite, modernizasyon çalışmalarımız devam ediyor” diyen Yumaklı, “çay alımında üretici dostu, kuru çay fiyatında da tüketici dostu olmak için gerekli çalışmaları yapıyoruz” dedi. Son yıllarda çay toplamada büyük kolaylık getiren makine konusuna da değinen Yumaklı, “makine kullanımının kalite sorunlarına yol açmaması için süreci takip ediyoruz” dedi. “Yaş çay taban fiyatı ile ilgili de “üreticilerin memnuniyetinin kendilerini de memnun ettiğini hatırlatan Yumaklı, “üreticilerimizin memnuniyetini duymak bizleri de memnun ediyor, gurur veriyor” dedi.
Çayla büyüyen nesiller Türkiye’ye değer katıyor
Çay Türkiye’de tarım ürünü olmaktan çok öte kültürel bir bağ. Bölge için değer ve umudun ifadesi. Bölgenin sahip olduğu her türden sosyal ekonomik birikimin altında çayla başlayan mücadele, umut var. Şimdilerde pek çok aile için çay hobi gibi gözükse de bugün Türkiye’nin “ekonomik, entellektüel dünyasına katkı sunan birçok insanın hayatına can suyu olma özelliğiyle gerçek bir refah kaynağı.
Çayda dekar başına kota 700 kilograma çıkarıldı
Bakan Yumaklı, çayda düşük kotalar vardı, biz kotaları dekar başına 700 kiloya çıkardık” diyerek kamuoyunda gündeme gelen kota sorununa da dikkat çekti. Çay üreticisi şehirden çay toplamaya geliyor, çayını bitirip hızlıca kente dönmek istiyor, fabrikalarda yığılma yaşanıyor. Bölgedeki herkes bunu bilirken basında “çay üreticisi mağdur bırakılıyor, çayda kota var” paylaşımları maalesef sahayı, bölgenin yaşam dinamiklerini bilmeyenlerin manipülatif bakış açısını ortaya koyuyor.
İbrahim Yumaklı, gazetecilerle sohbetinde gıda güvenliğinden Rize’ye yapılan limana kadar pek çok konuda kıymetli açıklamalarda bulundu.
