Geçtiğimiz yıl 781 milyon ton buğday üretildi. Sağlık kriteri açısından tahıl tüketimi önerilmese de ekmek arası gastronomi kültüründeki yükseliş tahıllara olan ilgiyi artıyor.
Dünyada 222 milyon hektarda buğday üretimi yapılıyor, Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda düşen buğday ekim alanı yükselme trendinde. Su potansiyeli ve iklim değişikliği riskleriyle belirlenen fiyatlandırma politikası ile “ürün deseni yeniden dengeleniyor.”
Mısıra yapılan negatif ayrımcılığın temelinde özellikle de Konya gibi sulu tarımın yapıldığı yerlerde uzun vadede su güvenliği var. Meyve alanlarındaki artış “Üretimde Planlı Dönem” stratejisiyle azaltılacak, stratejik ürünlerin oranı artırılacak.
Dünya buğday ekonomisi her geçen gün büyüyor, 2021’de 127,7 milyar dolar olan dünya buğday pazarının 2027’de 169,1 milyar dolar olması öngörülüyor.
Çin, Hindistan, Rusya, ABD ve AB en büyük üreticiler. Rusya son yıllarda yatırımlarla önemli bir gelişim gösterdi. Gerek arazi büyüklüğü gerekse gübre hammaddesine sahip olması bakımından buğdayın geleceği Rusya’nın ellerinde. Artan güneşlenme süreleri sayesinde Rusya buğday üretimini istediği kadar artırabilir.
Geçtiğimiz yıl “bolluk yılı” olarak tanımlanıp dünyada en yüksek gıda enflasyonuna sahip bir ülke olarak bolluk yıllarından korktuğumu söyleyebilirim. Her şeye rağmen çiftçinin yüzünü, tüketicini sofrasını güldürecek her türden gelişme sevinilmeye değer.
TMO’DAN İLK BUĞDAY TAHMİNİ! 2024’da BOLLUK YILI
TMO’nun yayınladığı Kasım 2023 Fenolojik Değerlendirme raporuna göre yağışlarda; “normaline göre yüzde 88, 2022 Kasım ayına göre yüzde 100’den fazla artış” var. 2024 hububatta yeni bir “bolluk yılı” olacağa benziyor. Buğdayın yüzde 37’sinin üretildiği İç Anadolu’da yağış miktarı normale göre yüzde 59, buğdayın yüzde 15’nin yapıldığı Güneydoğu Anadolu’da yüzde 98, buğdayın yüzde 11’ini yapan Marmara’da yüzde 100’ün üstünde gerçekleşti.
TMO’ya göre 2023 güz ekiminde sertifikalı tohum kullanım oranı yüzde 30 arttı. Çiftçi geçtiğimiz yıllarda organomineral gübre veriminden memnun kalmadığı için kullanımı düştü. Mart sonu ve Nisan başında olumsuz bir iklim olayı yaşanmadığı sürece rekolte 21 milyon tonun üzerinde gerçekleşebilir.
Fiyatı konuşmak için erken olsa da muhtemelen dünya piyasaları ile paralel bir rakam açıklanacak. Zira seçim bitmiş olacak, stoklar zaten iyi, dünya piyasalarında beklenti güzel. Bu durumda 12 ile 14 TL bandında açıklanması muhtemel.
Türkiye’nin Buğday Stratejisi
Türkiye’nin buğday stratejisi yurt içi kullanım olan ortalama 19 milyon tonu üretmek devamında da ihracat için gerekli ortalama 10 milyon tonluk ihtiyacı karşılamak.
Tarımsal ürün deseni ülkelerin beslenme kültürü, su potansiyeli, verimlilik ve ihracat öncelikleri gibi kıstaslarla belirleniyor. Samanı bile ithal ediyoruz algısı her zaman doğru değil. Temel prensip kaynakları etkin kullanarak, çiftçi gelirlerini artırmak, halkın uygun fiyat ile beslenmesini sağlamak.