Robotlar, makine öğrenmesi, algoritmalar filan derken yapay zeka hayatımıza iyice nüfuz ediyor. Kimimiz yapay zeka nedeniyle işsiz kalacakken kimileri de doğabilecek yeni fırsatları kovalıyor. Bilim insanları yakın gelecekte insan dışı türlerle iletişim kurmanın yollarını ararken yeni nesil sonuca kısa yoldan ulaşmayı hedefliyor.
İnsanoğlunun asırlardır en merak ettiği şeylerden birisi de hayvanların bize neler anlatmaya çalıştığı. Yapay zeka çağında bu alanda çok önemli adımlar atılıyor. Japon bilim insanları tavuk gıdaklamalarını tercüme eden bir çalışmaya imza attıklarını duyurdu. Tokyo Üniversitesi profesörü Adrian David Cheok liderliğindeki bir yapay zeka çalışma ekibi, tavukların çeşitli duygusal durumlarını yorumlayabilen bir sistem geliştirdiğini açıkladı. Kısaltması DEAL olan “hayvanlarda derin duygusal analiz öğrenimi” adı verilen bu yeni teknolojili yapay zeka tekniği ile tavuk ve horozların (gallinaceous türü) açlık, korku, öfke, memnuniyet, heyecan ve sıkıntı gibi duyguları tercüme ediliyor. Sistem, ‘gallinaceous’ familyası kanatlıların, 6 ayrı duygu durumunu yüzde 80 doğrulukla çözebiliyor. Gıdaklama sesinden hayvanların başta açlık ve diğer duygu durumlarını anlamak için 80 ayrı tavuğun her birine 200’er saatlik ses kaydı yapıldı. Hayvan psikologlarından veterinerlere geniş bir kadro çalışmasıyla hayata geçen çalışma umulandan daha yüksek doğrulukta sonuçlar verdi. Henüz bağımsız hakem değerlendirmesinden geçmeyen bu çalışma, onay alması halinde ileride diğer kümes hayvanlarını da kapsayacak şekilde genişleyecek. İnsanoğlu hayvanların duygu durumları ve insanlardan ne istedikleri konusunda bazı bilgilere ulaşabilirse dünya herkes için daha yaşanabilir bir yer olabilir.
Hayvanlarla iletişim kurabilmek için yapay zeka çalışmalarının çok daha ilerlemesi şart. Fakat böylesine karmaşık bir yapıyı biraz olsun anlayabilmek için insanoğluna sadece algoritmalar ve bunları hızlıca çözmek yetmeyecek. Yapay zekadaki ilerlemeler kadar insan dışındaki başka türlerin davranışlarını yorumlayan kişilere ve nitelikli dil kriptosu eksperlerine ihtiyaç var.
Algoritma ile olmaz iletişim için ‘ruh’ şart
Hayvanlarla iletişim alanında çalışan İsrailli iki nörobiyolog Yossi Yovel ve Oded Reşavi tarafından yapılan bir çalışmada ‘devrim niteliğinde bir iletişim dili’ gelişmedikçe türler arası konuşmaları tam olarak anlamanın imkansıza yakın olduğu anlatıldı. Current Biology adlı bilim dergisinde yayınlanan makalede iletişimin karşılıklı olduğu ilkesinden hareketle hayvanların da insan mesajlarını anlayacak sinyaller vermesi gerektiğinin altı çizildi. İnsanoğlu bugüne dek hayvanların bazı temel davranışlarını (korkma, kur yapma, sevilme, tehdit yaratma) anlasa da bu davranışların ortaya çıkış anlarını tam çözemiyor.
