TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Gökhan Özertan, gazeteci Melis Alphan’ın moderatörlüğünde tarım-verimlilik ilişkisini konuştu.
Toprak sınırlı ama talepler sınırsız. Üstelik iklim kriziyle beraber değişen dengeler yakın zamanda tarımsal üretimde ve hayvancılıkta ciddi sorunlar yaşayacağımızın habercisi. Bu nedenle bu alanlarda verimlilik odaklı çalışmalar yürütülmesi çok önemli.
Tarım ekonomisi alanında Türkiye’nin önde gelen akademisyenlerinden, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Gökhan Özertan ile özellikle hayvancılık sektörünün sözcülerinden biri olan TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu Daha İyi Bir Gelecek İçin Yol Haritası serisinde bu konuyu tartıştı. Çevre konusunda ülkenin en önemli gazetecilerinden Melis Alphan’ın moderasyonunda gerçekleşen sohbette ciddi uyarılar ve kritik çözüm önerileri vardı.
Melis Alphan: Sencer Bey, çiftlik işletmeciliği ve süt üretimindeki deneyimlerinizden yola çıkarak sorayım. Toprak bu aralar bize ne fısıldıyor?
Sencer Solakoğlu: Çok verimli olmamız, nüfus arttıkça verimimizi artırmamız gerekiyor. Toprak sınırlı ama talepler sınırsız olduğu için her gün daha verimli olmanın ve ana emtiamız olan toprağa ve iklime de zarar vermeden daha verimli olmanın yollarını araştırıyoruz. Bu anlamda Türkiye ne yazık ki Batı ülkelerine kıyasla çok geride. Onun da sebebi şu: Azim var, çalışkanlık var; köylümüz çalışıyor ama hamallık yapıyor. Akıllı çalışmak yerine sadece çalışıyor. Yaptığının da karşılığını finansal olarak alamadığı için her daim batmayla çıkma arasında bir ikilemde. İyi bir bakan olduğu zaman sanki iyiye gidecekmiş gibi gözükürken, son yedi-sekiz yıldır her şey çok kötü gitti. Bugün çiftçilikte ölçülebilirlik artıyor. Eskiden ölçmeyi hayal bile edemediğimiz şeyleri artık sensörlerle, kameralarla ölçebiliyoruz ve bunları daha verimli kullanabiliyoruz. 3 ineğiniz de olsa, 3 bin ineğiniz de olsa yapabileceğiniz bir şey. Yani aslında “İnekler bize ne fısıldıyor”u iyi algılamamız lazım. Ortak dilimiz matematik. O matematik kurgusuyla verimi arttırmanın ve çevreye de yarattığımız yükü azaltmanın yöntemleri peşinde koşacağımıza, Türk çiftçisi sürekli “Bakalım önümüzdeki ayın sonunu getirebilecek miyiz” diye önünü göremeden, bir sis bulutunun içinde, virajlı bir yolda gitmeye aracını sürmeye gayret ediyor.
Solakoğlu: Tarım ve hayvancılıkta verimi artıracak teknolojiler geliyor. Yani artık baltayla, kürekle, karasabanla değil beyin gücüyle, teknolojiyle, bilimle yol alınacak
Melis Alphan: İnovasyon ve teknolojinin tarım sektöründeki rolü çok önemli. Sizce örneğin süt üretiminde kullanılan teknolojiler, çiftlik verimliliğinize nasıl katkı sağlıyor?
Sencer Solakoğlu: Çiftçiyle inek arasında simbiyotik bir ilişki var, birbiriyle çok bağlantılı. İneğin veya hayvanın, hatta bitkinin sağlıklı ve refah içerisinde olması yüksek verim vermesine, girdileri daha verimli çıktıya çevirmesine sebep veriyor. Bu konuda muazzam teknolojiler var. Geviş getirmesinden kaç saat ayakta durduğuna, ne sıklıkta yediğinden oturma süresine, sütteki iletkenlikten Rumen pH’ına kadar çok data geliyor ki. Daha sınırlı matematik veya bilgisayar kullanma bilgisi olan bir vatandaşın nasıl yorumlayacağı gerçekten bir muamma. Aslında burada bir doğal seleksiyon gerçekleşiyor şu anda. Çiftçilikte bizi ileride insansız traktörler, insansız sağım sistemleri, insansız çiftlikler bekliyor: Çok daha az ama çok daha nitelikli iş gücüyle çok daha fazla çıktı elde ettiğimiz bir dünya…
