Uyum Fonu’nun Başkanı Mikko Ollikainen, COP29’da yaptığı açıklamada, liderlerin iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele konusunda yaptıkları acil çağrılarla, bu amaçla yapılacak finansal katkıların arasında büyük bir çelişki olduğunu ve kesinlikle birbirini tutmadığını ifade etti.
Bu yılki BM iklim zirvesinin başarısı, ülkelerin yeni bir finansman hedefi üzerinde anlaşıp anlaşamayacağına bağlı. Ekonomistler, BM müzakerelerinde, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğiyle başa çıkabilmek için önümüzdeki on yılın sonuna kadar yılda en az 1 trilyon dolara ihtiyaç duyduğunu ortaya koydu. Ancak ilk haftanın sonunda gelişmekte olan ülkeler ve savunmasız topluluklar için beklenen finansal destek mesajı gelmedi.
Gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine karşı dayanıklılık oluşturmalarına ve uyum sağlamalarına destek olmak amacıyla oluşturulan Uyum Fonu’nun Başkanı Mikko Ollikainen, zirve sırasında yaptığı açıklamada, “büyük bir çelişki” olduğunu belirterek, liderlerin iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele konusunda yaptıkları acil çağrılarla, bu amaçla yapılacak finansal katkıların arasında büyük bir çelişki olduğunu ve kesinlikle birbirini tutmadığını ifade etti.
Ollikainen, Birleşmiş Milletler’e ait bu fonun, son 15 yıldır aşırı hava olaylarına ve deniz seviyesi yükselmesine karşı dayanıklılık oluşturma çabalarında öncü bir rol oynadığını ancak, geçtiğimiz perşembe günü yapılan bağış toplama etkinliğinde sadece 61 milyon dolar toplandığını söyledi. Bu, fonun yıllık 300 milyon dolar hedefinin oldukça gerisinde kalıyor.
Alınan canlar, kaybolan ürünler, engellenen kalkınma
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ve BM İklim Şefi Simon Stiell, COP29 öncesinde, gelişmiş ülkeleri, 2030’a kadar yıllık 187 milyar ila 359 milyar dolar arasında değişen bir finansman açığını kapatmaya çağırmıştı. Guterres, finans açığının sadece bir denklemin eksik sayılarından ibaret olmadığını, “alınan canlar, kaybolan ürünler ve engellenen kalkınmalar” olduğunu vurgulamıştı.
Ollikainen, zirvenin ortalarına gelindiğinde, “Bu yıl durum oldukça zor görünüyor” diyerek, katkı sağlamak isteyen hükümetlerin çoğunun uyumun önemini kabul etmelerine rağmen, yeni bir bağış yapılmaması karşısında şaşkınlık yaşadığını belirtti.
Bu ayın başında zengin ülkeler, 2025 yılına kadar gelişmekte olan ülkelere iklim değişikliğine uyum sağlama konusunda yardımlarını yılda en az 40 milyar dolara çıkarma taahhüdünde bulundular. Ancak BM’nin Adaptasyon Açığı raporu, bu hedefin bile, yoksul ülkelerin aşırı hava olaylarına ve yükselen deniz seviyelerine karşı daha dirençli hale gelmeleri için ihtiyaç duydukları fonların yalnızca çok küçük bir kısmını karşılayabileceğini gösteriyor.
Ollikainen, eğer bağışçılar daha fazla katkı sağlamazsa fonun tükenebileceği konusunda uyardı. Fon, Birleşmiş Milletler’in yeni karbon piyasasında yapılan satışlardan alınan yüzde 5’lik bir payla gelir elde edecek, ancak bu gelirin 2026 yılına kadar başlaması bekleniyor.
