Fatma Keber – Ardıl Batmaz
Çukobirlik’in açıkladığı 18,5 liralık pamuk fiyatı kimseyi memnun etmedi. Maliyetlerini karşılayamadığını söyleyen çiftçiler, üretimden çekilme noktasına geldi.
Çukorbirlik tarafından geçtiğimiz günlerde pamuk alım fiyatı 18,5 lira olarak açıkladı. Ancak geçen sene bu rakam 21 liraydı. Artan maliyetlere rağmen Çukobirlik’in geçen yıldan daha düşük fiyat açıklaması hem üreticilerin hem de ziraat odalarının tepkisine neden oldu.
Diyarbakır, Urfa ve Adana’dan görüştüğümüz pamuk üreticileri, gelirlerinin maliyetlerini karşılamadığı gerekçesiyle çiftçiliği bırakma noktasına geldiklerini belirtiyor. Ziraat odaları da böyle giderse önümüzdeki dönemde pamukta üretim düşüşü yaşanabileceği nedeniyle endişelendiklerini ifade ediyor.
‘DÖNÜM BAŞINA BU SENE HİÇBİR ŞEY KALMAYACAK’
Türkiye, dünyanın önemli pamuk üreticilerinden biri. Çin, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Avustralya ve Pakistan’dan sonra 7. sırada yer alan Türkiye’nin, Uluslararası Pamuk İstişare Kurulu (ICAC) verilerine göre, 2022-23 döneminde lifli pamuk üretiminin yüzde 3.6’sını sağlaması bekleniyor.
Ancak beklentilerle açıklanan rakamlar birbirini tutmuyor. Akçakaleli çiftçi Mahmut Demir, açıklanan fiyata ilişkin şunları söyledi: “Çiftçi perişan, geçen sene Çukobirlik 21-22 liraya pamuğun fiyatını kesti, bu sene 18,5 lira yaptı. Örneğin geçen sene pamuktan yapılan kumaşın metresi 50 ile 100 lira civarındaydı. Ama bu sene 500-700 lira arasında. Her şey yükseldi ama pamuğun fiyatı maalesef yerinde sayıyor. Hatta yerinde saymıyor, geriye gidiyor.”
“Mazotundan gübresine her şey katlandı” diyen Demir, sulama için enerji faturası da ödediklerine dikkat çekti. Demir, “Enerjiden sulama yapan çiftçiler olarak bizler daha fazla ödeme yapıyoruz. Dönüm başı pamukta 1500 lira, buğdayda 500 lira ödeme yapıyoruz. Bu bizi daha da zor bir duruma sokuyor. Elektrikle sulama yapıyoruz. Dönüm başında keşke bize 500 lira kalsa ama bu sene hiçbir şey kalmayacak” dedi.
‘DEVLET DESTEĞİ DE BOŞ, HİÇBİR İŞE YARAMIYOR’
Hilvan’da çiftçilik yapan Sinan Çiftçi de ne yapacağını düşünen üreticilerden. Çiftçi, “Geçen sene perişandık, bu sene perişan oğlu perişan olduk” ifadelerini kullandı.
Girdi fiyatlarını söyleyen Çiftçi, “Pamuğu komple satsak elektrik parasını karşılamıyor. Bu sene zararımız çok fazla. Geçen sene yine zarardı ama maliyet biraz düşüktü. Bu sene maliyet yüzde 300 -400’e çıktı” diye konuştu.