TBMM’ye sunulan enerji alanındaki kanun teklifinin Komisyon’da hızlı biçimde tamamlanmasının ardından Genel Kurul’a da hızlıca inip yasalaşması bekleniyor. Bu süratin sebebinin ise santralları işleten şirketlerden birinin Bakanlığa “Eğer bu yasa çıkmazsa, yaptığımız yatırım nedeniyle yeterince zarara girdik. Böyle devam edemeyiz. Üretimi durdurmak durumunda kalırız” mesajının etkili olduğu da TBMM kulislerinde dün konuşuluyordu.
Neresinden tutsanız elinizde kalacak bir kanun teklifi bu.
Anayasa’ya aykırılık da içeriyor, madencilikle iştigal eden iktidar vekillerinin imzasını taşıması nedeniyle, uygar dünyada makbul bir durum sayılmayan “çıkar çatışması”nı da.
Zeytinciliğe münhasır özel yasa varken, yokmuş gibi yapılması nedeniyle özel kanun genel kanun sıralamasını ihlal de var, belediye yetkilerini Enerji Bakanlığı’na aktarmak da.
Danıştay’ın kamu yararı dersi veren zeytinlikler/kömür santralı konulu yargı kararına uymamak da var, Bakanlığa imar yetkisi vermek de.
* * *
Bir çarpıcı ayrıntı daha vardı ki, doğası gereği konuyla ilgili farklı metinleri okuma imkanına sahip dar bir grubun dikkatini çekebilirdi ve yukarıda saydığım aykırılıklarla yan yana değerlendirildiğinde çarpıcı bir tablo sunuyordu.
Neydi o ayrıntı derseniz, kanun teklifine “Genel Gerekçe” başlığıyla yazılan metindeki bazı ifadeler ile verilerin; kömür santrallarını işleten şirketlerin, profesyonel kanallar ama “no name” şerhiyle medya dolaşımına soktuğu “bilgi notundaki” bazı ifadelerle taşıdığı benzerlikti.
(Bu vesileyle; az gelişmiş ülkeler üzerinde ihaleler, krediler, uluslararası finans kuruluşlarının birlikteliğiyle kurulmuş sömürü sistemini belgeleyen ve “şirketokrasi” tabirini kitapseverlere armağan eden “Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları” serisinin yazarı John Perkins’in de kulakları çınlasın.)
* * *
Komisyon görüşmelerini izlemeye; Yeniköy, Kemerköy, Yatağan termik santrallarının bulunduğu sahalarda zeytinlikleri bulunan köylüler, meslek kuruluşu ve sivil toplum kuruluşu temsilcileriyle birlikte, bu kanun teklifinin yasalaşmasından yarar sağlayacak olan maden şirketlerinin yetkilileri de gelmişti. Demokratik kitle örgütleri ile üreticilerin önce salona alınmaması, fiziki müdahaleleri de içeren sert tartışmalara yol açtı.
Saatler süren tartışmaları ve konuşmaların tamamını bir izlenim yazısına sığdırmak teknik olarak mümkün değil. O nedenle -devam edeceği notuyla- altı çizilmesi gereken konular arasından ikisini aktaracağım.
