Depoları ithal ürünle dolan TMO, yerli üreticiye randevu vermiyor. Serbest piyasada tüccara mahkûm olan üreticiler duruma tepki gösterdi. Sektör temsilcileri TMO’ya “Çiftçileri tüccarın insafına bırakmayın” çağrısı yaptı.
Temel gıda hammaddesi olan buğdayın kilo maliyeti geçen yıl 2,14 lirayken, bu yıl 6 lirayı aştı. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 lira, arpada ise ton başına 7 bin 500 lira geçeceğini açıklanmasına rağmen TMO alım yapmıyor.
TÜİK’in dış ticaret verilerine göre 2023’ün ilk 5 ayında Türkiye toplam 6.5 milyon ton ekmeklik buğday ithal edildi. İthalat sebebiyle buğday ve arpa üreticilerin elinde kaldı. Uşak’ın Ulubey ilçesine bağlı İnay köyündeki buğday ve arpa üreticileri TMO’nun alım yapmamasını ve kendilerinin tüccara mahkum edilmesini protesto etti.
Yaklaşık 40 yıldır arpa üreticiliği yaptığını belirten Süleyman Arıkan, “Geçen yıl iyi fiyata satmıştık ve para kazanmıştık. Bu sene şaşırdık kaldık. Açıklanan fiyat bile azdı ama onun üzerinden bile satamıyoruz. TMO randevu vermiyor ve çiftçiye para lazım. Önümüzdeki günlerde alacak mı o da belli değil. Mecburen 5 liradan tüccara satıyoruz ama tüccar parayı ne zaman verecek belli değil. Tüccara vermediğimiz zaman ise elimizde kalacak ve depomuz yok. Benim elimde yaklaşık 150 ton ürünüm var avluya serdim bekliyorum” dedi.
BORÇ KADAR ALIM
Üretici Tuncer Yılmaz da şunları dile getirdi: “Fiyat açıklandı ama 20 gündür randevu alamıyoruz. Devlet insanları tüccarın önüne attı. Tarım Kredi Kooperatifi daha dün alım yapacağını söyledi. Biz 7 liradan alırlar belki diyorduk ama orası da 5,75 liradan alıyor. Onu da üreticinin ne kadar borcu varsa o kadar alıyor. Geçen sene 6 liradan arpa verdik bu sene 5 liradan tüccara satıyoruz. Buğdayı da geçen sene 6 liraya verdik bu sene daha ucuza gidecek. Gübre arttı, mazot arttı tüm maliyetler ama bizim ürünümüz ucuzladı. Akıl alır gibi değil.”