Zirai donda destek verilecek ürün sayısı da miktarı da hayal kırıklığı yaşattı. 30 yılın en büyük don felaketini yaşayan çiftçi kaderiyle baş başa bırakıldı.
Tarım ve Orman Bakanlığının 36 ili, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin 65 ili vurduğunu açıkladığı don, üreticiyi perişan etti. Bütün yılın emeği 4 gecede yok olurken, gözler devletten gelecek açıklamaya çevrilmişti. Ancak son yılların en büyük zirai don felaketinde açıklanan destekler tam bir hayal kırıklığı yaşattı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai dondan yalnızca 16 meyve türünün etkilendiğini kaydetti. Yumaklı, bu kapsamda desteklenecek ürünleri armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, nektarin, portakal, şeftali, üzüm ve fıstık olarak açıkladı. Donun birçok ilde vurduğu çay, dut, incir, kanola, karpuz ve kivi ise destek kapsamının dışında kaldı.
HASAR ÖDENECEK
Buğday, arpa ve benzeri hububat, fasulye, nohut, mercimek gibi baklagiller, ayçiçeği ve kanola gibi yağlı tohumların dondan etkilenmediğini belirten Yumaklı, herhangi bir şekilde gıda arz güvenliğine ilişkin problem yaşanmasının ise söz konusu olmadığını dile getirdi.
Yumaklı verilecek desteklere ilişkin ise “Hasar tespit çalışmalarının sonrasında TARSİM sigortası olanlar, sigorta poliçelerinin kapsamında olanlarının ödemelerini alacaklar. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı ancak sigortası olmayanlar için de don hadisesinin olduğu zamana kadar ne harcama yapılmışsa onların bedelini de hasarları nispetinde alacaklar. Diyelim ki siz bahçenize 1.000 liralık masraf yaptınız, hasarınız yüzde 100 ise o 1.000 lirayı alacaksınız, hasarınız yüzde 50 ise 500 lirasını alacaksınız” dedi.
BÜTÜN ÜRETİCİLERİN ZARARLARI KARŞILANSIN
Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, ödemeleri 16 ürünle sınırlı tutmanın sağlıklı olmayacağını belirterek, “Tunceli’de dut, Karadeniz’de çay, pek çok ilde zeytin bu listenin dışında kaldı” dedi.
Suiçmez, “Tahıllarda sorun yok gibi gözükse de Konya’da erkenci şeker pancarı ve buğdayda zarar söz konusu. Her üreticinin zararının ödenmesi gerekiyor” diye konuştu. ÇKS’ye kayıtlı olup TARSİM’e üye olmayanlara yaptıkları masraf kadar ödeme yapılmasının mağduriyetleri gidermeyeceğini vurgulayan Suiçmez, ÇKS dışındaki üreticinin zararının da afet bölgesi ilan edilip karşılanması gerektiğini söyledi.
