Çin’in genetiği değiştirilmiş ilk buğday çeşidinin üretimine onay vermesinin hemen ardından, Avustralya’da genetiği değiştirilmiş buğdayın büyük bir denemesi için düğmeye basıldı…
Avustralyalı tohum ıslahı firması Integrain, genetiği değiştirilmiş tohumları sera ortamında yetiştirmek üzere bir deneme başlattı. Bu yılın başlarında, çoğunluk hissesi Batı Avustralya Eyalet Hükümeti ile Tahıl Araştırma ve Geliştirme Kurumu’na (GRDC) ait olan Perth merkezli şirket, Inari tarafından üretilen buğday tohumlarını ithal etti.
ABD’li tarım teknolojisi firması, tohumların DNA genlerini değiştirmek için CRISPR-Cas uyguluyor ve gen düzenlemelerini haritalamak için yapay zeka (AI) kullanıyor.
CRISPR nedir?
CRISPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats), genomları düzenlemek için kullanılan ve bilim insanlarının aynı anda birden fazla DNA dizisini değiştirmesine olanak tanıyan devrim niteliğinde bir teknoloji. CRISPR-associated (Cas) proteinleri ise DNA’da bir kesim yapmak için RNA molekülleri tarafından genomdaki belirli konumlara yönlendirilen enzimler.
Gen düzenlemesini savunanlar, bu teknolojinin %10 daha yüksek verim, daha az su, gübre ve kimyasal ihtiyacı ile daha besleyici, daha dayanıklı mahsuller üretmenin önünü açabileceğini söylüyor.
Genetik modifikasyonun (GM) aksine, gen düzenlemede yabancı DNA bulunmaz. Bunun yerine mevcut doğal genom manipüle edilir. Bu nedenle, düzenleyiciler bunu GDO’dan daha az riskli ve geleneksel bitki ıslahına daha yakın görüyor. Çin hükümetinin yakın zamanda gen düzenlemesi yapılmış bir buğday çeşidine ticari ölçekte üretilmesi için yeşil ışık yakmasının önemli bir nedeni bu.
Daha yüksek verimlilik
İki tarım teknolojisi şirketine göre, gen düzenlemesi geleneksel bitki ıslahından 10-15 kat daha hızlı gelir sağlayabilir.
Çin’in onayı, gen düzenlemesi (GD) yapılmış buğdayın hastalıklara karşı dirençli olmasının yanı sıra, insan tüketimine yönelik diğer GD ürünler için teknolojik olanaklar sağlama potansiyelinden kaynaklanıyor. Bakanlık, herbisit ve böceklere dayanıklı özelliklere sahip yeni bir biyoteknolojik mısır çeşidinin yanı sıra yüksek verimli genetiği değiştirilmiş bir mısır hibritine de yeşil ışık yaktı.
Genetiği değiştirilmiş bazı ürünler Avustralya’da halihazırda mevcut, ancak çoğu birim su veya gübre başına daha yüksek üretkenliği amaçlayan bir dizi değişiklikten ziyade, belirli beslenme iyileştirmeleri veya hastalık direnci sunuyor.
Inari’den elde edilen tohumlar, daha fazla bitki yetiştirilmesini sağlayacak. 2025 büyüme sezonu boyunca ülke genelinde 45 deneme alanına ekim yapmak için yeterli tohum üretecek sera denemelerinde kullanılacak.
InterGrain CEO’su Tress Walmsley Reuters’e verdiği demeçte “Bizim işimiz hangi gen kombinasyonunun en iyi sonuçları verdiğini bulmak. Hedefimiz en az %10 verim artışı. Bu tohumlar bunu başarma potansiyeline sahip” diye konuştu.
Inari’den Ponsi Trivisvavet de “ Gıda güvenliği, iklim değişikliği ve çiftlik karlılığını aynı anda çözmek istiyoruz. Potansiyel olarak 2028 yılı civarında piyasada ürünlerimiz olabilir” diye ekledi.
www.gidahatti.com/haber/20351165/bugdayin-genetigini-degistirmek-gida-guvencesine-care-olabilir
