Tarımsal faaliyetleri ekonomik olmaktan çıkaran ana itici güçlerden biri olan arazi parçalanmasını gidermeye yönelik arazi toplulaştırma uygulamasına, FAO’dan destek geldi. Arazi bankacılığı konusundaki eğitim seminerinde çiftlik büyüklerinin artırılması, tarımsal üretim artışı ve gıda güvenliği arasındaki bağlantı vurgulandı, Avrupa’dan iyi uygulamalar paylaştı.
Daha büyük ve ticari açıdan daha karlı çiftliklerin geliştirilmesine duyulan ihtiyaç çoğu ülkede, gıda güvensizliği ve ekonomik fırsatların kaybı gibi, kayda değer sosyoekonomik ve çevresel zorluklar sunduğundan baskı yaratan bir konu. Bu artan kaygı; yaşlanan kırsal nüfus, kırsal alanların dışarı verdiği göç, verimli olmayan çiftlik yapıları ve arazi mülkiyetini daha da parçalı hale getiren miras intikal uygulamaları gibi, iç içe geçmiş çok sayıda etkenden kaynaklanıyor. Bu etkenler arasında verimsiz çiftlik yapıları; ortalama çiftlik büyüklüklerinin düşüklüğü ve arazinin aşırı parçalılığı ile karakterize olan, tarımsal faaliyetleri ekonomik olmaktan çıkaran ana itici güçlerden biri.
Arazi bankacılığı için kurumsal kapasite güçlendiriliyor
FAO-Türkiye Ortaklık Programı, çiftlik büyüklüklerinin artırılması ihtiyacını ele almak ve ekonomik açıdan ayakta kalamayacak çiftlik yapılarına bir çözüm sunmak amacıyla, “Arazi terkini ele almak ve arazi toplulaştırma prosedürlerini iyileştirmek için tarımsal arazi piyasası gelişiminin iyileştirilmesi” adlı özel bir proje uyguluyor. Söz konusu girişim; Azerbaycan, Türkiye ve Özbekistan’da sürdürülebilir tarımsal arazi kullanımını sağlarken çiftlik yapısının iyileştirilmesini ve büyütülmesini kolaylaştırmak maksadıyla, arazi bankacılığını ve diğer arazi piyasası tedbirlerini geliştirmek üzere kurumsal kapasiteyi güçlendirmeyi hedefliyor.
Proje faaliyetleri kapsamında, bilgi ve görüş alışverişinde bulunmak üzere Ankara’da bir eğitim semineri düzenlendi. “Arazi toplulaştırmasını destekleyici mahiyette arazi bankacılığı –Avrupa’dan iyi uygulamalar” başlığı altında düzenlenen etkinlik, FAO’dan arazi kullanım hakkı uzmanlarını DSİ Genel Müdürlüğü ve Tarım Reformu Genel Müdürlüğünden uzmanlarla buluşturdu.
“Parseller büyüdükçe insanlar tarımsal üretimi sürdürecekler”
Seminerin açılışında konuşan DSİ Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Dairesi Başkanı Sinan Demirbaş, projenin gerekçesini “Parseller büyüdükçe ve maliyetler düştükçe insanlar köylerinde kalacaklar ve tarımsal üretimi sürdürecekler” sözleriyle açıkladı.
FAO Arazi Kullanım Hakkı Sorumlusu ve aynı zamanda projenin Teknik Lideri olan Morten Hartvigsen ise çiftlik büyüklerinin artırılması, tarımsal üretim artışı ve gıda güvenliği arasındaki bağlantının altını çizen bir sunum gerçekleştirdi. FAO’nun arazi toplulaştırmaya yaklaşımını ana hatlarıyla ele alarak, kilit kavramları tanımlayan Hartvigsen, Avrupa’dan iyi örnekler paylaştı, özellikle Batı Avrupa’daki çok amaçlı toplulaştırma deneyimlerine dikkat çekti.
Arazi bankacılığı ne sağlıyor?
Buna göre, arazi toplulaştırması; arazi parçalılığının azaltılmasını ve çiftlik büyüklüklerinin artırılmasının kolaylaştırılmasını esas alan, tarımsal kalkınmayı teşvik etmeyi amaçlayan ve geleneksel olarak kullanılan bir araç. Bu bağlamda arazi bankacılığı, çiftlik büyüklüğünün artırılması için gerekli olan arazi hareketliliğini artırabiliyor. Projede tarım dışı amaçlara da yer verilen (örneğin doğa restorasyonu veya iklim değişikliğine uyum ve azaltım ile ilgili) çok amaçlı arazi toplulaştırmasında ise arazi bankacılığı, üretim dışına çıkarılan tarım arazilerine karşılık aktif çiftçileri tazmin etmek için gerekli araziyi sağlayabiliyor.
FAO Arazi Kullanım Hakkı Sorumlusu Maxim Gorgan tarafından yapılan sunumda, işlenmeyen araziler ve arazi piyasası dinamiklerinin teorik ayakları irdelendi. Gorgan arazi toplulaştırma ve arazi bankacılığı araçlarının proje sahasındaki atıl arazileri nasıl etkili bir şekilde ele aldığına ve işlenmeyen arazileri sürdürülebilir şekilde nasıl üretime kazandırdığına dair açıklamalarda bulundu.
Seminer soru-cevap ve tartışma oturumu ile sona erdi.
www.gidahatti.com/haber/23488211/arazi-bankaciligi-arazi-toplulastirmasini-destekliyor
