Türkiye’de yoksulluk, ortadan kaldırılması gereken bir sorun olarak değil, genellikle “idare edilmesi gereken” bir durum olarak ele alınıyor. Oysa her üç yurttaştan biri barınma, beslenme, eğitim ya da gelir gibi temel ihtiyaçlardan en az birine düzenli olarak erişemiyor. Bu durum, yoksulluğun geçici değil, yapısal olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
BETAM’ın (Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi) 30 Nisan tarihli “Derin Yoksulluk” verilerine göre 6 temel ihtiyacın hiçbirini karşılayamayan fertlerin nüfus oranı yüzde 3,3. Yani yaklaşık 2,8 milyon kişi altı temel maddi ihtiyacın hiçbirini karşılayamıyor; en az beşini karşılayamayanların sayısı 6,57 milyon kişiyle nüfusun yüzde 7,7’sine ulaşmış durumda.
Dahası, iktidarın “idari” çözüm arayışları açısından bakıldığında Nisan 2025’te yıllık enflasyon yüzde 37,86’ya çıkmışken, aylık 1250 TL’lik aile desteği asgari gıda sepetinin ancak dörtte birini karşılıyor. Tüm bunların da gösterdiği gibi yoksulluk ülkenin en acil gündemi. Yoksulluğun nasıl ortadan kaldırılabileceği sorusuna yanıt ararken Hindistan’ın 35 milyon nüfuslu Kerala eyaletinin, yoksulluğu sıfırlayan dünyadaki sayılı örneklerden biri olarak öğretici bir örnek sunabileceğini söyleyebiliriz.
∗∗∗
Sol-demokratik koalisyon (LDF) 2021 seçimlerinden sonra Aşırı Yoksullukla Mücadele Programı’nı (EPEP) başlatıyor ve eyalet çapında yapılan hane taraması, gelir, barınma, sağlık ve eğitim göstergelerine dayanarak yaklaşık 100 bin kişinin oluşturduğu 64.006 aileyi “aşırı yoksul” olarak tanımlıyor (Communist-led Kerala soon to become India’s first state free of extreme poverty, April 16, 2025, Abdul Rahman, Peoples Dispatch).
Programın ilk adımında yerel yönetimler ve Kudumbashree kadın kooperatifi ağının desteğiyle bir hane haritası oluşturuluyor. Bunun için 1,4 milyon gönüllü sahaya çıkarak araştırma yapıyor. Elde edilen veriler neticesinde her aile için özel bir “çıkış planı” hazırlanıyor. Bu doğrultuda bir aileye keçi sütü üretimi için hibe verilirken başka birinin evine tuvalet yapılıyor, bir başkasına sigorta tanımlanıyor.
