Uzmanlar tarafından “yıkıcı” olarak nitelendirilen kuraklık mısır, kahve, kakao ve şeker gibi önemli tarım ürünlerini adeta tehdit ediyor…
Dünyamız resmi olarak tarihi bir kuraklık aşamasına girdi. Tedarik zinciri risk yönetimi firması Everstream Analytics’teki iklim uzmanlarına göre Avrupa ve ABD’nin bazı bölgeleri artık özellikle yüksek riskli ve sınıflandırılmış “sıcak noktalar” olarak kabul ediliyor. Everstream Analytics’te Baş Meteorolog olan Jon Davis, “Kuzey Yarımküre’de kıştan ilkbahara ve Güney Yarımküre’de yazdan sonbahara geçerken, şiddetli kuraklığa dönüşen çok sayıda alan var” dedi.
Gıda güvencesi ve emtia maliyetleri
Mısır, kakao, kahve ve şeker gibi iklime duyarlı ürünler hayatta kalma mücadelesi verirken, artan risk gıda güvencesini tehdit ediyor. Emtialara yönelik olumsuz koşulların artmasıyla birlikte üreticiler ve tüketiciler için maliyetler de yükseliyor.
En keskin fiyat artışlarının görüldüğü ürünler arasında şeker de yer alıyor. En önemli tarımsal ürünler arasında olan bu emtia 2024 yılında son 13 yılın en yüksek seviyesine ulaşarak üreticileri zorda bıraktı. Mevcut koşullar kötüleşmeye devam ettikçe, bu zorluğun derecesi de artacak.
Sürdürülebilir şeker kamışı platformu olan Bonsucro Afrika ve Orta Doğu Bölge Başkanı Mike Ogg, “Değişen hava koşulları ve uzun süreli kuraklık, şeker kamışı üretimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak. Su yoğun bir ürün olan şeker kamışının üretimi, değişken ve güvenilmez yağışların neden olduğu kuraklık koşullarından ve sulama için sınırlı su mevcudiyetinden etkilenecek” dedi.
Birçok üretici daha önce daha değişken olan şeker pancarındaki kayıplardan korunmak için şeker kamışına yönelmişken, bu durum şekere bel bağlayan üreticiler için ciddi bir endişe kaynağı olacak.
Benzer şekilde, Batı Afrika ve diğer önemli yetiştirme bölgelerindeki kuraklık koşulları da kakao kıtlığına yol açarak fiyatların rekor seviyelere çıkmasına ve Mondelēz gibi üreticilerin öngörülen karlarını aşağı çekmesine neden oldu. Buna rağmen şekerleme devinin toparlanması bekleniyor.
Bir diğer temel gıda ürünü mısır stokları azalıyor. Üretim koşulları iyileşmezse, stoklar kritik seviyelere ulaşabilir. Ancak uzmanlar umutlu değil, kuraklık koşullarının yıl ilerledikçe devam edeceğini ve önümüzdeki büyüme sezonunu etkileyeceğini öngörüyor.
Everstream Analytics’ten Davis, “Yaz mahsullerinin ekimi yeni başlıyor. Topraktaki nem açığı şu anda bir sorun değil, ancak bu baharda en kurak bölgelerde bol miktarda yağmur yağmazsa hızla bir sorun haline gelecek. İlkbaharın ilerleyen dönemlerinde mahsulün nem ihtiyacı artacağından, bu durum izlenmesi gereken kritik bir alan olacak” dedi. Dahası, pek çok kişi yaklaşan tehdidin farkında değil, çünkü seller dünyanın kuraklık yaşıyor olamayacağı inancına yol açtı.
Seller kuraklığı gizliyor
Küresel gıda ve içecek tedarik zincirleri son beş yılda sel felaketlerinden çok etkilendi ve bu durum mahsullerin yok olmasına ve otlakların kaybolmasına yol açtı. Everstream Analytics’ten Davis, “Her kıtada büyük olaylar meydana geldi ve ciddi hasara yol açtı” dedi.
Bu durum, birçok kişinin kuraklık tehdidinin ciddiyetini hafife almasına yol açtı. Ancak aynı yıl içinde ‘heatflation’ ve ‘sogflation’ terimlerinin ortaya atılması, durumun böyle olmadığını kanıtlıyor.
Bu gıda ve içecek için ne anlama geliyor?
Gıda ve içecek endüstrisi, değişen hava koşullarının gıda tedarikini giderek daha fazla tehdit etmesi nedeniyle tedarik zincirlerini güçlendirmeye büyük ölçüde odaklandı. Ancak, son zamanlarda iklimle ilgili şiddetli hava olaylarının artması ve emtia fiyatlarındaki artışlar muhtemelen bu süreci hızlandıracak.
İşleri tersine çevirmek için bir şans olduğunu düşünen Bonsucro’dan Ogg, “Çiftçiler, bağlama özgü tarımsal uygulamaları hayata geçirerek iklim değişikliğini hafifletip uyum sağlayabilir ve geçim kaynaklarını güvence altına almak ve iklim direnci modellemesiyle öngörülen en kötü senaryodan kaçınmak için ellerinden gelen en iyi şekilde geleceğe hazırlanabilir” dedi.
www.gidahatti.com/haber/24471378/tarihi-kuraklik-gida-fiyatlarini-tehdit-ediyor
