Ocak ayında Türkiye’nin her yeri mevsim normalinin hayli altında yağış aldı. Bu büyük kuraklık gelecek yılın mahsulünü olumsuz etkileyebilir. Türkiye, iklim krizinin bütün etkilerini yaşıyor ve bu kriz en önce tarımı vuruyor. Tehlike büyük.
Ülkemizde çiftçiler, zirai don nedeniyle oldukça zor günler geçiriyor. Neredeyse ülkenin her bölgesinde zirai don tehlikesi yaşanıyor ve bu durum sadece bir-iki günle sınırlı kalmıyor; dört-beş gün süren don olayları büyük zarar veriyor. İlk olarak tüm çiftçilerimize geçmiş olsun dileklerimi buradan iletiyorum.
Zirai don felaketine maruz kalan çiftçilerin sıkıntıları bitmek bilmiyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı “İklim, Fenolojik Durum ve Sulama İzleme İstatistikleri” bülteni, uzun süredir yaşadığımız iklim değişikliği ve kuraklık tehlikesini gözler önüne seriyor. Ne ilginçtir ki, bu raporun yayımlandığı gün, IV. Tarım ve Orman Şûrası kapsamında “İklim Değişikliği Sürecinde Ormanlar” konulu bir atölye çalışması düzenlendi.
Raporda, 1 Ekim 2024 – 31 Ocak 2025 tarihlerini kapsayan tarımsal üretim sezonunda yağışların, uzun yıllar ortalamasının ve geçen yılın yağış miktarının altında seyrettiği belirtiliyor. Ancak asıl çarpıcı olan, ortaya çıkan verilerin vehameti.
Tabloya göre, yalnızca Karadeniz Bölgesi mevsimsel yağış seyrini korurken, diğer tüm bölgelerde yağış miktarında %70’e varan düşüşler yaşandı. Türkiye genelinde yağışlar, uzun yıllar ortalamasına göre %30, geçen yıla göre ise %37 oranında azaldı. Kuraklık yetmezmiş gibi, bir de bu soğuk günlerde Ocak ayının sıcaklık verilerine bakalım.
1991-2020 yılları arasında Ocak ayı ortalama sıcaklığı 2.9°C iken, 2025 yılı Ocak ayında bu sıcaklık 5.5°C’ye yükseldi. Yani ortalamanın 2.6°C üzerine çıktı. Sıcaklık neredeyse iki katına yaklaşmış durumda ve bu gidişle önlem alınmazsa önümüzdeki yıllarda artmaya devam edecek gibi görünüyor. 2025 yılı Ocak ayı, bu sıcaklık artışıyla son 55 yılın en sıcak üçüncü Ocak ayı olarak kayıtlara geçti.
Ocak’ta yağışlar geçen yılın aynı ayına göre çok azaldı
Rapordan devam edersek; Ocak ayındaki bu anormal sıcaklık artışı, yağışları da ciddi şekilde etkiledi. Türkiye genelinde Ocak ayı yağışı, hem uzun yıllar ortalamasının hem de geçen yılın Ocak ayı yağışının altında gerçekleşti. Ocak ayı yağışı 26.8 mm olarak kaydedilirken, 1991-2020 dönemi Ocak ayı ortalaması 69.8 mm, 2024 yılı Ocak ayı yağışı ise 87.5 mm olarak ölçüldü. Yağışlar, uzun yıllar ortalamasına göre %62, geçen yıla göre ise %69 oranında azaldı.
