Çiğ sütte tavsiye fiyatı 14,65, TÜSEDAD’ın açıkladığı üretim maliyeti ise 18.37 lira. Süt üreticileri karşı karşıya oldukları ekonomik şartlar altında ya ‘deli para kazanıyorlar’ ya da bilinçli olarak zarar ettikleri bir yola doğru sürükleniyorlar.
Türkiye’de süt üreticilerinin yüksek maliyetler karşısında zararına satış yaptığı sıkça dile getiriliyor. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri bu durumu farklı bir açıdan gösteriyor. Üreticilerin zarar ettiği belirtilirken, sanayiye aktarılan süt miktarının rekor seviyelere ulaşması dikkat çekiyor. Peki, bu nasıl mümkün oluyor?
Uzun zamandır süt üreticileri çiğ süt tavsiye fiyatlarının yeniden gözden geçirilmesini talep ediyor. Bu yılbaşında 11,50 TL olarak belirlenen çiğ süt fiyatı, Ocak ayının sonunda 13,50 TL’ye, ardından 1 Mayıs itibariyle 14,65 TL’ye yükseltildi. Yaz aylarında ise üreticiler bu fiyatın maliyetleri karşılamadığını belirtti.
Son olarak 9 Ağustos’ta toplanan Ulusal Süt Konseyi, çiğ süt tavsiye fiyatının aynı kalmasına karar verdi ve fiyatların bundan sonra üç aylık periyotlarda değerlendirilmesine karar verildi. Çiğ süt fiyatlarının yeniden değerlendirileceği kasım ayının başında Tarım ve Orman Bakanlığı, ekim, kasım ve aralık dönemi için süt primi desteğini 1 TL olarak açıkladı. Bu adımla, yılbaşı öncesinde çiğ süt alım fiyatlarının artmasını önleyerek gıda enflasyonuna ve maaşlara olan etkisini azaltmak amaçlanıyordu.
Tüm bu gelişmelere rağmen süt üreticileri zarar ettiklerini ifade ederken, sanayiye aktarılan süt miktarı artmaya devam ediyor. TÜİK’in açıkladığı verilere göre eylül ayında ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı geçen yılın aynı ayına göre %14,9 arttı. Ocak-eylül döneminde ise bu artış %9,8 olarak kaydedildi. Ayrıca süt ürünlerinin büyük kısmında %2 ila %26 arasında artış görüldü.
Bu durum hakkında geçen yıl sanayiye aktarılan süt miktarı düşük olduğundan bu yıl artmış gözüküyor diyebilirsiniz. Ancak öyle değil, bu yılın ilk 9 ayında sanayiye aktarılan süt miktarı 8,5 milyon tonu buldu ve yıl sonuna kadar 11 milyon tona ulaşması muhtemel görünüyor. Geçen yıl sanayiye aktarılan 10,2 milyon ton süt ile rekor kırılmışken, bu yıl 11 milyon tona ulaşarak yeni bir rekor daha kırılması bekleniyor. Görüldüğü gibi sanayiye aktarılan inek sütünde büyük bir artış var.
