Anımsatalım; 2012 yılında çıkarılan Büyükşehir Yasasıyla birlikte Büyükşehir Belediyesi statüsüne sahip 30 ildeki 16 bin 220 köy ve 1053 belde bir gecede mahalleye dönüştürüldü.
Yasa çıkarılırken siyasal iktidar, köy ve beldelerde yaşayanların görüşünü sormadığı gibi belediye yönetimlerinin de fikrini almadı.
Büyükşehir Yasasıyla Neler oldu?
- Mahalleye dönüştürülen köy ve beldelerin ortak mallarına el konuldu.
- Köy ve beldenin ortak varlıkları tümüyle bağlandıkları belediyelere devredildi.
- Kimi meralar satıldı, kimileri imara açıldı ve kimileri de maden şirketlerine tahsis edildi. (*)
- Köylerin mahalleye dönüştürülmesi tarıma ve kırsal yapıya çok büyük zarar verdi.
- Sosyal ve kültürel açıdan toprağın insanı, köklerini kaybetme noktasına geldi. Anadolu ve Trakya köylerinden yayılıp dünyaya ilham veren kadim kültüre sırt dönüldü.
- Ve köylülük bitirilmek istendi.
Neden köyler bitirilmek istendi?
Bunun cevabını temelde iki aşamalı olarak vermek olası.
Birincisi, köylerin boşaltılmasıyla kentlere gelen, ancak iş ve aş bulamayacak yoksul köylülerin denetimi daha kolay olacaktı. Bu, sadaka ekonomisiyle gerçekleştirildi.
İkincisi de aile işgücü temelli küçük ve orta ölçekli tarım işletmeleriyle yapılan köylülük, endüstriyel dev ölçekli işletmeler ikame edilerek bitirilmek istendi.
Bildirişlere göre uygulanan dışa bağımlı tarım politikaları ve de Belediye Yasasının da körüklemesiyle küçük çiftçiler 3,3 milyon hektar tarla arazisini işlemekten vazgeçmek zorunda kaldılar.
Sonuçta, Türkiye’de kişi başına tarımsal üretim artmamış, diğer yandan pazarlama kanalının uzun olması da eklenince tüketiciler temel gıda ürünlerini ateş pahasına erişir olmuşlardır.
Ve Türkiye tarımda bağımsızlığını yitirdiği için “gıda egemenliği”ni kayıp etmiştir.
2012 yılında çıkarılan Büyükşehir Yasasının Türkiye’de gıda fiyatlarının artışında payı var mı?
Prof. Dr. Güven Sak, 2012 yılında çıkarılan Büyükşehir Yasasının Türkiye’de gıda fiyatlarının artışında payına işaret etmiş ve 2005-2025 yılları arasında Türkiye ve Dünyada Gıda Fiyatları Endeksini araştırmış. (**)
