Dünyanın kontrolünü kaybeden Batı’nın bu durumu tersine çevirmeye çalışırken dünyaya dayattığı neoliberal politikaların yol açtığı ekonomik dengesizlik kendisini vurmaya başladı. Özellikle Kovid 19 salgını sonrası yükselen enflasyonda dikkati çeken en önemli başlıklardan birisi gıda fiyatlarıydı. Financial Times, geçen ay sonunda dünyanın en büyük tarımsal emtia şirketlerinden Olam Group’un yöneticilerinden birisi olan Sunny Verghese’nin yaptığı konuşmayı ‘Gıda Savaşları Başlıyor’ başlığıyla gündeme getirdi.
Redburn Atlantic ve Rothschild tüketici konferansında konuşan Verghese, ‘yiyecek ve su için daha büyük savaşlar vereceğiz.’ dedi. Olam Group’un diğer bir iştiraki olan Olam Food Ingredients dünyanın en büyük kakao, kahve, kuruyemiş ve baharat tedarikçilerinden birisi olduğunun altını çizerim.
GIDA TEKELLERİ DEVLETLERİ TESLİM ALMAK İSTİYOR
Verghese, yerel gıda stoklarını desteklemek isteyen hükümetlerin uyguladığı ticaret engellerinin gıda enflasyonunu artırdığını iddia etti. Rusya’nın Ukrayna Operasyonu sonrasında gıda fiyatlarının hızla yükselmesinin ardından 2022’de rekor kar elde eden büyük tarımsal emtia şirketleri, aşırı fiyat artışları yoluyla gıda enflasyonunu daha da kötüleştirdi. Verghese, yüksek gıda fiyatları enflasyonunda kendi şirketi dâhil büyük manipülatör tüccarların rolünü perdeleyerek suçu devletlerin korumacı önlemlerine yükledi.
Oysa olası bir kıtlıktan kaçınmak için önlem alan devletler bu konuda haklılar. Devletlerin gıda stokları oluşturmasını büyük hata olarak nitelendiren Verghese neoliberallerin bağnaz serbest piyasa söylemini tekrar etmekten öteye gitmiyor. Ayrıca milyarlarca kişilik nüfusu olan ve gıda güvenliği için stoklama yapan Hindistan ve Çin gibi ülkeleri hedef gösteriyor.
2022’de Endonezya ve Hindistan belirli gıda ürünlerinin ihracatına kısıtlamalar getirdi. Yapılan ihracat kısıtlamaları tarım emtiası tekellerini çok rahatsız etmiş görünüyor. Egemen bir ülkenin kendi gıda güvenliği için önlemler alması en doğal hakkı değil midir? Ama tekeller ve sözcüleri utanmadan bunu ‘serbest piyasaya müdahale’ olarak nitelendiriyorlar.
