Her Ramazan dönemi yaklaşırken genelde gıda ve perakende sektöründen ardı ardına benzer açıklamalar gelir ve fiyatların sabitlendiği duyurulur.
Enflasyonun görece kontrol altında olduğu yıllarda indirimlerden bile bahsedildiği olmuştur. Ama Ramazan’ın ardından gelen resmi verilere baktığımızda ise gıda fiyatlarında yine artış görülür.
Bu yıl da gelenek bozulmadı. Ramazan ayıyla birlikte kamuoyuna benzer açıklamalar yapıldı ama önceki yıllara göre daha cılız bir tonda gerçekleşti.
Buna şaşırdığımızı söylemek zor. Gıda enflasyonunun aylık bazda yüzde 8,25 arttığı bir ortamda hangi fiyatı sabitlemek ya da düşürmek mümkün olabilir? Ya da yüzde 8,25’lik artışın içinde, bugün “sabitlendi” denilen ürünlere yapılan öncü zamlar olabilir mi?
Dillere pelesenk olan “Nerede o eski Ramazanlar…” diye başlayan özlem dolu sözler artık fiyatlar için de geçerli: “Nerede o eski fiyatlar?”
Ağustos 2020’den bu yana 42 aydır aralıksız yükselen gıda enflasyonu her geçen gün daha netameli bir meseleye dönüşüyor. Şubatta enflasyon sepetinde fiyatı en çok artan 10 maddeden 9’u gıda ürünü. Aylık bazda da çift haneli zamlanan ürünlerin büyük bir kısmını bu grup oluşturuyor.
Dünyada gıda fiyatları düşüyor Türkiye’de artıyor
Örneğin aylık bazda tereyağının fiyatı yüzde 17 artmış. Sebze fiyatları yüzde 16, kuzu eti yüzde 15, peynir yüzde 11,6 yükselmiş. Marketlerdeki süte son 1 ayda yüzde 11 zam gelirken, taze meyvelerin fiyatı da yüzde 10,3 yükselmiş.
Türkiye’nin yüzde 8,25 seviyesindeki aylık gıda enflasyonu oranı birçok ülkenin yıllık gıda enflasyonuna eşdeğer. Örneğin G-20 ülkeleri arasında Arjantin’den sonra yüzde 71’le gıda enflasyonu en yüksek ikinci ülkeyiz. Ama Türkiye’nin ardından üçüncü sırada yer alan Hindistan’ın yıllık gıda enflasyonu yüzde 8,3. Bizim aylık enflasyonumuza eşdeğer. Ukrayna ile savaşan Rusya’nın bile yıllık gıda enflasyonu yüzde 8,1… Diğer G-20 ülkelerinin yıllık gıda enflasyonunu varın siz tahmin edin…
Fotoğrafı sadece G-20 ile sınırlı tutmayalım.
FAO’nun gıda fiyat endeksine göre, küresel gıda fiyatları şubatta aylık bazda yüzde 0,7 geriledi; yıllık bazda ise yüzde 10,5 düştü.
İşte böyle bir konjonktürde Ramazan sofraları bu yıl oldukça pahalıya kuruluyor.
Gelin sofradaki bazı temel ürünlerin fiyatlarına bir göz atalım.
Geçen yıl kilogramı 33 TL olan Ramazan pidesinin bu yılki fiyatı 60 TL olarak açıklandı. Artış yüzde 82 olarak hesaplansa da gramaj ve fiyatlar fırından fırına değişiyor. O yüzden düşen gramajın da etkisiyle Ramazan pidelerinde fiyat artışı bazı fırınlarda yüzde 82’yi rahatlıkla aşıyor.
