Türkiye’deki bitki bazlı peynir yasağı ve cezalarına benzer bir karar Fransa’da alındı. Yayınlanan hükümet kararnamesi ile bitki bazlı et alternatifleri için ‘et’ kelimesinin kullanılmayacağı belirtildi.
Türkiye’de bitki bazlı peynir alternatiflerine tüketiciyi yanılttığı iddiasıyla getirilen yasak ve cezalar Avrupa’ya da yabancı değil. Fransa’da geçen yıldan beri süren dava sonuçlandı. Fransız hükümeti nihayet bitki bazlı şirketlerin ürünlerini etiketlemek için kullanamayacağı isimlerin listesini belirten bir kararname yayımladı. Ülkede artık bitki bazlı ürünlere biftek, et, antrikot, pirzola, salam, sucuk gibi isimler verilmeyecek.
Fransız hükümetinin kararnamesi, hayvansal tarım-gıda sektörü temsilcilerinin bitki bazlı gıdalarda et ürünü adlarının yasaklanması yönünde uzun süredir devam eden talebine yanıt veriyor ve bu etiketlerin tüketicileri yanılttığını ve kafalarını karıştırdığını iddia ediyor.
NAVEGAN ÜRÜNLERE DE DÜZENLEME GELDİ
AB’de bitki bazlı et etiketlerine karşı önlem alan ilk ülke olan Fransa, ilk kararnameyi Haziran 2022’de yayımladı ancak geçen yıl Fransız Conseil d’Etat, Avrupa Adalet Divanı’na bu isimlerin yasaklanıp yasaklanmayacağını sorduğu için uygulama süreci durdurulmuştu. Bitki bazlı ürünlerde kullanılan isimlerin AB ile uyumlu olduğu belirtilirken Fransız hükümeti, tüketicinin kafa karışıklığını öne sürerek geçen yıl eylül ayında ‘etli’ isimlerin yasaklanması yönünde yenilenen bir öneriyi duyurdu.
Fransa’nın yeni kararnamesi yasakları iki maddede sıralıyor. İlki, bitki bazlı ürünleri tanımlamak, pazarlamak veya tanıtmak için kullanılamayan et türevi ürünlerin adları. Bunlar, ‘biftek’ veya ‘kaburga’ gibi hayvanlara veya onların morfolojisine veya anatomisine atıfta bulunan terimleri içeriyor. İkincisi, içeriğinde bitkisel proteinler bulunabilen ancak tamamen bitki bazlı gıda olmayıp hayvansal ürün olan ürünlerin listesi. Bunlara, domuz pastırması, cordon-bleu, jambon, pastırma, pate ve tüm sosisler dahil. Bu ürünler açıkça vegan değil ve veganların tüketimine de zaten uygun değil.
Kararname, başka bir AB üye ülkesinde veya üçüncü bir ülkede yasal olarak üretilen veya pazarlanan ürünleri bu yasağın dışında bırakan bir karşılıklı tanıma maddesi içeriyor. Kararname yürürlüğe girdikten sonra işletmecilerin etiketlemelerini ayarlamaları için üç ayları olacak. Kararın uygulanmasının ardından şirketlerin, karardan önce basılmış, yasaklı adları gösteren etiketlerin bulunduğu ürünleri satmak için bir yıl süresi olacak. İdari para cezaları, bireyler için en fazla 1.500 Euro, şirketler için ise 7.500 Euro olarak belirlendi.
