Türkiye’yi ihracatla tanıştıran, çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incirde üretim ve ihracatta dünya lideri olan kuru meyve sektörü 2023 yılında 1,6 milyar dolarlık ihracat performansı ortaya koydu. Türk kuru meyve sektörü 2024 yılı için 1,8 milyar dolar ihracat hedefi belirledi.
Türkiye’nin kuru meyve ihracatının yüzde 60’ını tek başına gerçekleştiren Ege Bölgesi’nde ise; kuru meyve ihracatında 1 milyar dolara ulaşmanın heyecanı yaşanıyor.
Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 yılında ihracatını yüzde 13’lük artışla 851 milyon dolardan 960 milyon dolara çıkaran Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği 2024 yılının ilk çeyreğinde yıllık ihracat seviyesini 1 milyar doların üzerine çıkarmayı hedefliyor. EKMİB’in 2024 yılı sonu hedefi ise 1,1 milyar dolar ihracat seviyesine ulaşmak.
İkinci yüzyıla başarılı giriş yaptık
Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına da ihracatta başarılı bir giriş yaptıklarını kaydeden Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Işık, 1 – 25 Ocak 2024 tarihleri arasında yüzde 37’lik ihracat artış hızıyla ihracatlarını 50,5 milyon dolardan 69,2 milyon dolara çıkardıklarını, geride kalan 1 yıllık dönemde de ihracatlarının 978 milyon dolara ulaştığını dile getirdi.
Ege İhracatçı Birlikleri’nde düzenlediği basın toplantısında kuru meyve sektörünün ihracat performansı hakkında bilgi veren Işık, “Dünyada çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısıda açık ara öndeyiz. Dünya kuru üzüm ihracatının yüzde 32’sini tek başımıza yapıyoruz. 2023 yılında 255 bin tonluk üzüm ihracatı karşılığında 465 milyon dolarlık gelir elde ettik. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatımız yüzde 8 arttı. Türkiye’nin prestij ürünlerinden biri olan, tüm semavi dinlerde kutsal meyve olarak kabul edilen kuru incir ihracatımız 70 bin 328 ton olurken, kuru incir ihracatından yüzde 11’lik gelişimle 271 milyon dolar dövizi ülkemize kazandırdık. Üretimi Malatya’da olan ancak ihracatında Ege Bölgemizin lider olduğu kuru kayısı da ihracatımız yüzde 1’lik yükselişle 400 milyon dolardan 405 milyon dolara ulaştı. Sektörümüzde ihracatı domine eden üç ürünümüzden Türkiye genelinde 1 milyar 140 milyon dolar ihracat yaptık” şeklinde konuştu.
2023 yılında tüm zorluklara rağmen dünya liderliğimizi koruduk
Küresel ekonomide yaşanan resesyon, Türk ekonomisindeki yüksek enflasyon ve düşük döviz kurları nedeniyle 2023 yılının zorluklarla geçtiğine dikkati çeken Işık, sözlerini şöyle sürdürdü; “Tüm zorluklar bizlere üretimin ve ihracatın ne denli önemli olduğunu bir kez daha gösterdi. Kuru Meyve ve Mamulleri sektörü olarak iki yüz yıla ulaşan ihracat tecrübemizle, yaşanan bu sıkıntıların üstesinden gelmek, üretim ve ihracatımızı sürdürülebilir kılmak için hem yurt içinde hem de yurtdışında pek çok toplantıya katıldık, sektörümüzün sorunlarını dile getirip çözüm önerilerimizi sunduk, ülkemizi ve sektörümüzü en iyi şekilde temsil ettik. Hem yurtiçinde hem de yurtdışında katıldığımız tüm toplantılarda tek gündem maddesi olan sürdürülebilirliğin ve değer zincirindeki tüm aktörlerin iş ve işlemlerinde sürdürülebilir çözümler geliştirmesinin kaçınılmaz olduğunu gördüğümüz 2023 yılında hem kurumlarımız hem de ihracatçı firmalarımızca çok yoğun çalışmalar yürüttük. Üretim ve ihracatta dünya liderliğimizi 2023 yılında da koruduk. Kuru meyve sektörü olarak, 2024 yılında Türkiye genelinde 1,8 milyar dolara, Ege Bölgesi’nde 1,1 milyar dolara ulaşmayı hedefliyoruz.”
Türk kuru meyvelerini ABD, Japonya, Çin ve Brezilya çok sevdi
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin ihraç pazarlarını çeşitlendirmek için yoğun bir mesai harcadığını aktaran Başkan Işık, 2023 yılında ABD, Japonya, Çin, Brezilya başta olmak üzere pek çok uzak pazarlarda ihracat artışlarının ortalama artışın üzerinde gerçekleştiğini paylaştı. Işık, “2023 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ne ihracatımız yüzde 50’lik artışla 62 milyon dolardan 94 milyon dolara, Japonya’ya ihracatımız yüzde 26’lık artışla 27,5 milyon dolardan 35 milyon dolara çıktı. Çin’e ihracatımız ise; yüzde 23’lük artışla 12 milyon dolardan 14,6 milyon dolara yükseldi. Brezilya’ya ihracatımız yüzde 69’luk artışla 4 milyon dolardan 6,8 milyon dolara ilerledi. Ticaret Bakanlığımızın ortaya koyduğu Uzak Pazarlar Stratejisiyle uyumlu olarak 2024 ve sonraki yıllarda tanıtım çalışmalarımızı bu pazarlarda yoğunlaştıracağız” diye görüş belirtti.
Çin, Hindistan ve Rusya’ya yönelik TURQUALITY Projesi geliyor
İhracatçı firmaların kümelenerek yetkinliklerini artırdıkları, ortak pazarlama kültürünü kazandıkları Turkish Dried Fruits isimli URGE Projesi’ni 2023 yılında başlattıklarını dillendiren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, Çin, Hindistan ve Rusya pazarlarına odaklanacakları bir TURQUALITY Projesi için de Ticaret Bakanlığı’na başvuruda bulunduklarını ifade etti.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği bünyesinde, 2018 yılında kurulan sektördeki ve tüm paydaşları bir araya getiren Üzüm, İncir, Kayısı, Organik Ürünler, Bilim, Teknoloji ve Ekonomi Komitelerinin çalışmalarını periyodik olarak sürdürdüğü bilgisini de veren Işık, sözlerini şöyle sürdürdü; “2023 yılında ürünlerimizin üretim miktarının ve kalitesinin arttırılması, üyelerimizin hem yurtiçinde hem de yurtdışında yaşadıkları sorunlara çözüm bulunması için ilgili Bakanlıklarımız ve üyesi olduğumuz uluslararası örgütler ve Avrupa Birliği nezdinde lobi faaliyetleri yürüttük. Bu açıdan hem ulusal hem de uluslararası platformlarda, FRUCOM gözlemci üyesi ve INC gibi üyesi olduğumuz kuruluşlarla bu konudaki çalışmalarımıza da devam ediyoruz. Ekim ayında Brüksel’de düzenlenen FRUCOM toplantısına, Kasım ayında da Hamburg Borsası tarafından düzenlenen European Trade Meeting’e Birliğimizi temsilen katıldık. Ağustos ayında, Çin’de düzenlenen China Tree Nut Konferansına davetli olarak katılarak, ülkemiz adına bir sunum ve tanıtım faaliyetleri düzenledik. Ekim ayında ise farklı ülkelerden temsilcilerin katıldığı 63. Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreticileri Konferansını düzenledik.”
Kuru meyvelerimizde Kalite ve Gıda Güvenliğini daha da arttırabilmek adına bütçeler doğrultusunda Birliğimizce yaptırılan Kurutma Kerevetleri, İlek Fileleri, Hasat Fileleri, Biyoteknik Mücadele Tuzakları, Örnek Boylama Makineleri ve Kurutma Tünelleri ile Broşürler ve Kitapçıklar Tarım ve Orman Bakanlığımız koordinasyonunda üreticilerimize yönelik yapılan bilgilendirme eğitimleriyle ücretsiz dağıtılmaktadır.
“2023 yılında çıkardığımız derslerin başında değişimin kaçınılmaz olduğu, tüketici tercihlerinin ve beklentilerinin değiştiği ve buna paralel olarak iş yapış biçimlerimizin ve anlayışımızın da değişmesi gerektiği, yeni beklentilere cevap verebilmek için şeffaf, iletişime açık yapılara ihtiyaç olduğu ve yaptığımız her işin sürdürülebilir olması gerektiğidir” tespitinde bulunan Başkan Işık, “2024 yılında da ihracatımızı arttırmak ve yaşanan sorunlarımıza hızlı çözüm bulabilmek amacıyla sürdürülebilirlik ekseninde var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Kuru meyve sektörü olarak 2024 yılı için öncelikli hedefimizin sürdürülebilir üretim ve ihracat artışı sağlamak olduğunu söylemek istiyorum. Bu hedefimize ulaşmak için üreticilerimiz, ihracatçılarımız, Bakanlıklarımız, Üniversitelerimiz ve uluslararası paydaşlarımızla çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tanıtım projelerimizle sektörümüzü ve ürünlerimizin ihracatını arttırmaya, yaşanan sorunlarımıza çözüm bulmaya çalışacağız” diyerek sözlerini noktaladı.
Enflasyon yakın zamanda kontrol altına girecektir
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Lisanslı depoculuk ve ihtisas borsaları çok önemli ve bizim senelerdir üzerinde durduğumuz konuların başında geliyor. Tarım sektörü suyu en çok kullanan sektörümüz dünya olarak vahşi sulamadan vazgeçmemiz gerekiyor. Damlama sulamaya geçmeliyiz. Devletimizin daha fazla desteklemesi gerekiyor. Tarım Birliklerimizle birlikte ABD pazarında yürüttüğümüz Turkish Tastes Projemiz başarıyla ilerliyor. Önümüzdeki dönemde ABD temaslarımıza Bakan Yardımcılarımız da katılacak. Ürününüzü satarken o ülkenin şeflerine ve mutfaklarına sokamadığınız sürece önemi yok. Biz EİB olarak Türk ürünleriyle o mutfaklarda neler yapılabileceğini Turkish Tastes Projemiz de gösterdik, Turkish Tastes isimli referans kitabı hazırladık. Kitapla hedef kitleye bir yandan ürünlerimizi, mutfağımı ve kültürümüzü tanıtırken bir yandan da Türk ürünlerinin dünyanın tüm mutfaklarında kullanılabileceğini göstermiş olduk.” dedi.
Enflasyonu kontrol altına almak için faizin artırıldığına değinen Başkan Eskinazi, “Kredi faizlerinde bir oynama olmayacaktır. Şu anda ihracatçıyı koruyan bir sistem yürütülüyor. Şu anki faiz politikası ihracatçıyı koruyan bir faiz politikasıdır. Enflasyon yakın zamanda kontrol altına girecektir. Haziran’a kadar dayanacağız sonra enflasyon hızlıca inecektir.” diye konuştu.
Kuru meyve sektöründen Brüksel’de üst düzey temas
TİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Birol Celep, “Türkiye İhracatçılar Meclisi, ülkemiz ihracatçılarını ulusal ve uluslararası arenada temsil etmek, pazar alanlarımızı genişletmek ve ihracat kapasitemizi arttırmak adına faaliyetlerini sürdürüyor. Gıda sektörlerimizin ihracatını arttırmak adına ihracatçılarımızın uluslararası toplantılarda temsil edilmesi büyük önem arz ediyor. Bu sebeple 30 Kasım 2023’te Brüksel’de Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda AB Yüksek Düzeyli Tarım Diyaloğu İş Dünyası Oturumlarında ihracatçılarımızın temsil edilmesi adına sektörlerimizin katılımı ve tanıtımı organize edildi. Toplantıya AB tarafından COPA-COGECA, CELCAA, COCERAL, FEDIOL ve FRUCOM temsilcileri katılım sağladı.” dedi.
TİM Tarım Kurulu’ndan Türk gıda sektörünün tanıtılması için yeni proje
TİM YK Üyesi Celep, “Toplantıda tarım sektörlerimizin ihracat kapasiteleri ve karşılıklı beklentiler dile getirildi. Pazar alanlarımızı genişletmek ve ihracat miktarımızı arttırmak adına Turquality Projeleri çalışmaları devam etmektedir. Geleneksel pazarlardaki payın korunması ve yeni pazarlardan pay alınması amacı ile kuru meyve ve mamulleri sektörü için yazılan projemiz de Ticaret Bakanlığına arz edildi. Sektör bazlı projelerimiz dışında TİM Tarım Kurulu olarak Türk gıda sektörünün bir bütün olarak tanıtılması ve ihracatçılarımızın alıcılar nezdinde en fazla görünür olduğu fuar ve heyetlerde Türk ürünlerinin prestijinin arttırılması amacıyla proje oluşturmayı hedeflemekteyiz. Projelerimizin uygulanmaya başlamasıyla hedef pazarlarımızdaki ihracat miktarları sürdürülebilir şekilde artacaktır.” diye konuştu.
ABD, Japonya ve Çin’e kuru meyve sektörünün ihracat artışının önemini vurgulayan Birol Celep, “Bu pazarlardaki artışlarda geçmiş dönemde bu ülkelere yönelik sürdürdüğümüz TURQUALITY Projelerinin payının olduğuna inanıyorum. Geçtiğimiz aylarda Türkiye İhracatçılar Meclisi olarak Tarım ve Orman Bakanımız Sn. İbrahim Yumaklı’nın katılımı ile Genişletilmiş Başkanlar Kurulu toplantısı geçekleştirdik. Toplantıda tarım ürünleri ihracatımızın sürdürülebilir olması kapsamında tarım sektörü ihracatçılarımızın Tarım ve Orman Bakanlığı ile koordineli ve işbirliği içerisinde çalışma yürütebilmesi adına yeni bir mekanizmaya geçilmesi yönünde adım atıldı. Bu karar ile artık tarım ürünleri ihracatındaki taleplerimiz ve sorunlarımız ilk elden takip edilebilecek; Tarım ve Orman Bakanlığı ile koordineli olarak çalışabileceğiz. Türkiye markasının bilinirliğinin arttırılması adına faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.” dedi.
