El Nino iklim fenomeni 2023 yılında kakao, kahve, şeker ve portakal suyu gibi emtia türlerinde dramatik fiyat artışlarına neden oldu. Kakao ve kahve fiyatları 2024’te de tüketicinin tadını kaçırabilir.
Temmuz ayının ortalarında “Tarıma ve gıdaya El Nino tehdidi” başlıklı bir yazı yazmıştık.
İklim fenomeni El Nino’nun küresel enflasyon üzerinde yaratabileceği negatif etkilere dikkat çekmeye çalışırken, özellikle gıda fiyatlarında arz kaynaklı risklerin etiketlere yansıyabileceği uyarısında bulunmuştuk.
2023’e veda ederken bu etkilerin önemli bir kısmına şahit olduk.
Kakao son 46 yılın zirvesini gördü ve daha bitmedi
El Nino dahil aşırı hava koşullarının üretim ve tedarik zincirinde yarattığı riskler nedeniyle kakao, şeker, kahve ve portakal suyu gibi tarımsal emtia tarafında vadeli işlem sözleşmeleri 2023’ü yükselişle kapattı.
2024’te de büyük ihtimalle şahit olacağımız yükselişler olacak ve ufukta yavaş yavaş belirmeye başladı bile.
Türkiye açısından öyle kritik üç ürün var ki özellikle altını çizmek istiyoruz.
Bu ürünler hem Türkiye’de yetiştirilmiyor hem de önemli tüketim hammaddesi niteliğinde.
Kakao, kahve ve palm yağından bahsediyoruz.
Çikolatanın hammaddesi niteliğindeki kakao fiyatları, başta Fildişi Sahili olmak üzere Batı Afrika’da şiddetli yağışlar ve mantar hastalığı sonucu arzın daralmasıyla birlikte 2023’te yüzde 64 artarak 46 yılın en yüksek seviyesini gördü.
Fildişi Sahili’nde bu sezon kakao arzında önceki yıla göre yüzde 25 azalış bekleniyor. Söz konusu olumsuz şartların gelecek sezona uzaması halinde etkisinin katlanarak artması endişe yaratıyor ve piyasa üzerindeki baskıyı artırıyor. Fiyatlardaki sert yükselişin ardından bazı büyük kakao tüccarları son zamanlarda Fildişi Sahili’nde vadeli alımları durdurdu.