Kullanılan hibrit tohumlarında ithal oranını yüzde 90’dan 50’ye çektiklerini söyleyen TAGEM Genel Müdürü Burak, “Hibrit tohumlar çok pahalı tohumlar deniyor. Doğru, 1 gramı 1 gram altından pahalı” dedi.
ANKARA – Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar (TAGEM) Genel Müdürü Masum Burak, 1 gram hibrit tohumunun 1 gram altından pahalı olduğunu belirterek, “Kullandığımız hibrit tohumların 2003 yılında yüzde 90’ı ithaldi, yaptığımız çalışmalarla bu oranı yüzde 50’ye çektik” dedi.
Burak, düzenlediği basın toplantısında, tohumculuğa ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Hibrit tohumun bilinenin aksine kısır olmadığı ve içinde GDO bulunmadığını ifade eden Burak, bu tohumların insan eliyle teknoloji kullanılarak arzu edilen amaçlara göre ıslah edilebildiğini anlattı.
Hibrit tohumun en üstün melez tohum olduğuna işaret eden Burak, hibrit tohumların özellikle örtü altı sebzecilikte önem arz ettiğini kaydetti.
Hibrit tohumların çok pahalı olduğunu belirten Burak, “1 gramı 1 gram altından pahalı. Çünkü teknoloji ile uzun zamanlarda geliştiriliyor. 2003 yılında kullandığımız hibrit tohumların yüzde 90’ı ithal tohumlardı. Yaptığımız çalışmalarla bu oranı yüzde 50’ye çektik. Türkiye’de serbest piyasa kuralları uygulanıyor. Yabancı tohumların Türkiye’ye girmesini engelleyemeyiz. Ama Allah korusun sınırları kapattığımız zaman Türkiye’nin tohum ihtiyacının yüzde 100’ünü karşılayabilecek durumdayız” diye konuştu.
633 tohumculuk firmasından 614’ü yerli
Burak, GDO ile ilgili de bazı bilgiler de verdi. Biyogüvenlik Kanunu’na göre Türkiye’de genetiği değiştirilmiş bitki ve hayvan üretiminin yasak olduğunu, bu konuda çok yüksek cezaların bulunduğunu vurgulayan Burak, “İşlenen suça göre 12 yıla kadar hapis cezası var. Kaçakçılık her şeyde olduğu gibi bu alanda da olabilir ama cezalar çok ağır” dedi.
Türkiye’de toplam 633 tohumculuk firması bulunduğunu, bunun 614’ünün yerli olduğunu ifade eden Burak, tohumculukta 2002 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 31 iken 2013 yılına gelindiğinde bu rakamın yüzde 65’e yükseldiğini kaydetti.
Burak, bir soru üzerine üreticilerin kullandığı mısır tohumlarının yüzde 43’ünün yerli olduğunu söyledi.
Türkiye’nin gayrisafi milli hasıladan Ar-Ge’ye ayırdığı payı artırdığına dikkati çeken Burak, tarımsal Ar-Ge’ye ayrılan payın geçen yıl 180 milyon lira olarak gerçekleştiğini anımsattı.
“Kimin tohum çeşidi varsa bize önersin”
Burak, Tohum Gen Banka’sında 108 bin tür saklandığını belirterek, “Kamuoyunda bilinen ‘yerli tohumlarımız yok oldu’ algısı yanlış. Kimin tohum çeşidi varsa bize önersinler biz bunları kendi isimleri ile alıyoruz ve üzerinde çalışıyoruz. Her 5 yılda bir canlılıklarını test ediyoruz. Canlılıklarında kayıp varsa çıkararak tekrar çoğaltıyoruz” ifadelerini kullandı.
Sertifikalı tohum kullanımı için çiftçilere 511 milyon lira destek sağlandığına dikkati çeken Burak, bahçe tesis eden çiftçilere 276 milyon lira ve sertifikalı tohum üreten kuruluşlara 151 milyon lira olmak üzere toplam 938 milyon lira destek ödemesi yapıldığını anlattı.
Türkiye Geofit Bahçesi’ni kurduklarını belirten Burak, araştırmacılarının 250 bin kilometre yol katederek 800 tür geofit bitki çeşidi topladıklarını, bunlardan yılda 20 milyon dolar ihracat beklediklerini kaydetti.
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Burak, pazarda satılan domateslerin neden kokusuz ve tatsız olduğuna ilişkin de şunları söyledi:
“Bu tamamen yetiştirme şartlarından kaynaklanan bir şey. Her bir ürünün maksimum seviyede toplanması gereken bir hasat tarihi var. Hasat kriteri var. Ondan önce toplandığında tadı tuzu olmaz, beş para etmez, kimse yemez. Domates belli bir hasat olgunluğuna geldikten sonra toplanmalı, maalesef bazı çiftçiler iriliğini aldığında beklemeden koparıyor, etilen gazıyla kızartarak pazara götürüyorlar. Ama o süreçte asıl tadını ve kokusunu veren materyaller parçalanmadığı için o tadı alamıyorsunuz. Korkmaya gerek yok ama tadı tuzu yok. İçini görmeden domates almayın, dışı gibi kırmızı olması gerekiyor.”
Tohumculukta Ar-Ge çalışması yapan firmalara 15 milyon lira destek
Yerli tohum sayısını artırma konusunda çalışmalara çok önem verdiklerinin altını çizen Burak, brokoli, karnabahar, domates ve patlıcanda hibrit tohum sayısının az olduğunu, bunun artırılması gerektiğini ifade etti. Bu konuda, özel sektörde Ar-Ge çalışmalarına karşılıksız olarak 300 bin liraya kadar destek verdiklerini ifade eden Burak, 633 tohumculuk firmasının 150’sinin Ar-Ge yetki belgesi aldığını, gelecek yıl tohumculukta Ar-Ge çalışması yapan firmalara 15 milyon lira destek vereceklerini bildirdi.
Organik yerli gübre geliyor
Burak, organik ürünlerin pahalı olmasının nedeninin organik tarımda kullanılan girdilerin ithal edilmesinden kaynaklandığını belirterek, “Bu konuda çok büyük bir projeye başladık. TÜBİTAK’tan geçti projemiz, 5-6 milyon liralık bütçe, projeye başladık. İnşallah organik tarımda kullanılan gübreyi kendi yerli gübremizden sağlayacağız” değerlendirmesinde bulundu.
