Mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatlarını son yılların en yüksek seviyesine çıkaran sorunların, 2008 krizindeki kadar hızlı çözülemeyeceğini söyleyen Rabobank analisti Vogel uyarıyor: “Fiyatlarda hatırı sayılır bir düşüşten bahsetmemiz için iki, üç hatta dört yıl geçmesi gerekebilir.”
Bazı uzmanlar tarafından uzun vadede en iyi yatırım araçlarından biri olarak gösterilen emtia, talep görmeye devam ediyor. Küresel ekonomide, aşıların yaygınlaşmasıyla başlayan iyimserlik, yeşil ekonomi yatırımlarının hız kazanması ve birçok üründe yaşanan tedarik sıkıntısı emtia fiyatlarını son 1 yıl içinde yüzde 35 yükseltirken, yılbaşından bu yana fiyat artışları yüzde 8’e yaklaştı. Enerji, metaller ve tarımsal ürünlerde senkronize bir artış yaşanırken, uzmanlar tahıl fiyatlarında ‘yüksek fiyat’ senaryoları yazılmaya devam edeceğini söylüyor.
ABD’de tahvil faizlerindeki artış ve doların güçlenmesi nedeniyle son günlerde baskı hisseden emtia piyasalarında ekonomik toparlanmayla birlikte fiyatların yeniden ivme kazanacağı görüşü hakim. COVID-19’un ekonomideki gölgesinin azalmasıyla gıda talebindeki artışın tahıl fiyatlarını yukarıda tutmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Tarım emtiaları konusunda analizleriyle bilinen Rabobank’ın tarım araştırma başkanı Stefan Vogel, tahıl piyasalarındaki “yüksek fiyat senaryolarının” bir süre daha korunacağını söylüyor ve bu yıl güçlü bir ABD hasadının bile arz sıkışıklığını çözmeyeceği konusunda uyarıyor. Vogel, Agrimoney tarafından düzenlenen online bir seminerde yaptığı açıklamada, mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatlarını son yılların en yüksek seviyesine çıkaran nedenleri; 2007-2008 döneminde meydana gelen fiyat artışlarını tetikleyen sebeplerden daha hızlı çözmenin zor olduğunu ifade ediyor. O dönemde fiyatların “Kuzey Yarım Küre’deki iyileşen üretimin yardımıyla bir anda düştüğünü hatırlatan Vogel ancak bu kez üretim artışının, fiyatlardaki ralliyi geri çevirmeye yetecek güçte olduğuna inanmadıklarını belirtiyor.
Mısır ve soya ekim alanlarına dair tahminler düştü
Nitekim ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) açıkladığı son veriler, üretimin talebi karşılamakta zorlanabileceğine dair endişelerin haklı olabileceğini gösteriyor. USDA, 2021-22 pazarlama yılı için ABD mısır ekiminin 91.1 milyon dönüm olarak tahmin edildiğini, ülkedeki soya fasulyesinin 2021-22 için 87.6 milyon dönümlük alanda görüldüğünü bildirdi. Her iki veri de, şubat ayındaki tahminlerin altında kılıyor. Ayrıca 1 Mart itibarıyla ABD buğday stoklarının, altı yılın en düşük seviyesi ve üç yıllık ortalamanın yüzde 15 altında 1.272 milyar kile olacağı tahmin ediliyor. Şubat ayındaki tahminlerin altında kalan son rapordaki tahminler piyasaları şaşırttı. Mısır ve soya fiyatlarında son aylardaki yükselişin, ekili alanların genişlemesine yol açması bekleniyordu.
