Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, doğal afetlerin en çok kayısı ve fındığı vurduğunu bildirerek, “2013-2014 üretim döneminde yaşanan doğal afetlerin, kayısı, fındık, elma, arpa, buğday başta olmak üzere bitkisel üretim rakamlarını düşürdüğünü görüyoruz.” dedi.
Bayraktar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bitkisel üretiminde kesin tahmini olan üçüncü tahminlerini değerlendirdiği açıklamasında, 2013-2014 üretim sezonunda ülke genelinde, kuraklık, don, sel, aşırı yağış, fırtına, hortum, dolu gibi hemen hemen tüm afetlerin yaşandığı bir dönem olduğunu, çiftçinin doğal afetlerden büyük zarar gördüğünü belirtti. Doğal afetlerin 2013-2014 üretim sezonunda bitkisel üretimde kayba neden olduğunu bildiren Bayraktar, 2013 yılında 63,7 milyon ton olan toplam bitkisel üretim, 2014 yılında yüzde 6,6 gerilemeyle 59,5 milyon tona indiğini vurguladı. Üretimin tahıllarda yüzde 12,7, meyvelerde yüzde 6,2 azaldığını, sebzelerde yüzde 0,4 arttığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“TÜİK’e göre üretimde, 2014 yılında, kayısıda yüzde 65,4, fındıkta yüzde 25, tütünde yüzde 24,9, kivide yüzde 23,6, ayvada yüzde 23, arpada yüzde 20,3, elmada yüzde 20, kırmızı mercimekte yüzde 17,7,dutta yüzde 15,7, cevizde yüzde 14,8, buğdayda yüzde 13,8, erikte yüzde 13,1, bademde yüzde 11,6, nohutta yüzde 11,1, çeltikte yüzde 7,8, kuru soğanda yüzde 6 azalma oldu. Patates üretiminde yüzde 5,5, kütlü pamukta yüzde 4,4, şeker pancarında yüzde 2,3, domateste yüzde 0,3, hıyarda yüzde 5,2, muzda yüzde 17, zeytinde yüzde 5,5, mandalinada yüzde 11,1, üzümde yüzde 4,1, incirde yüzde 0,5, çayda yüzde 6,8 artış olsa da bitkisel üretimi kurtarmaya yetmedi. Buğday üretimi 22 milyon 50 bin tondan 19 milyon tona, arpa 7 milyon 900 bin tondan, 6 milyon 300 bin tona, çeltik üretimi 900 bin tondan 830 bin tona indi. Dane mısır üretiminin yüzde 0,8 oranında artarak 5 milyon 900 bin tondan 5 milyon 950 bin tona çıktı. Baklagillerin önemli ürünlerinden nohut üretim 506 bin tondan 450 bin tona, kırmızı mercimekte 395 bin tondan 325 bin tona indi. Patateste üretim 3 milyon 948 bin tondan 4 milyon 166 bin tona çıktı. Yağlı tohumlardan ayçiçeği üretimi yüzde 7,5 oranında artarak 1 milyon 523 bin tondan 1 milyon 638 bin tona yükseldi. Tütün üretiminin yüzde 24,9 oranında azalarak 93 bin 158 tondan 70 bin ton indiği tahmin ediliyor. Kütlü pamuk üretimi yüzde 4,4 oranında artarak yaklaşık 2 milyon 250 bin tondan 2 milyon 350 bin tona, şeker pancarı üretiminin yüzde 2,3 oranında artarak 16 milyon 489 bin tondan 16 milyon 860 bin tona çıktı.”
Sebze ürünleri üretim miktarının 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,4 oranında artarak yaklaşık 28,6 milyon ton olacağı tahmin edildiğini belirten Bayraktar, meyvede ise üretimin yüzde 6,2 azalarak 17,1 milyon tona ineceğini bildirdi. Bayraktar, çay üretiminin ise geçen yıla göre yüzde 6,8 artışla 1 milyon 260 bin tona çıkacağını vurguladı.
DOĞAL AFETLERDEN ZARAR GÖREN ÇİFTÇİLER İÇİN TEDBİR ALINMALI
Üretim kayıplarına neden olan doğal afetler için tedbirler alınması gerektiğini bildiren Bayraktar, şu talepleri sıraladı:
* Doğal afetlerden zarar gören çiftçimize yeni kredi açılmalı.
* Çiftçimizin finansman açısından rahatlaması için özel bankalara olan borçlar da yapılandırılmalı.
* Tarımsal üretimde üretim maliyetlerini yükselten mazot, gübre, elektrik, ilaç, tohum gibi girdilerden alınan KDV düşürülmeli. Özellikle mazot ve elektrikte yapılacak vergi indirimleri, girdi maliyetlerini düşüreceği için üreticimize büyük moral olur, üretim artışı sağlar.
* Kuraklığa karşı acilen önlem alınmalı, basınçlı sulama sistemlerine geçiş için proje hazırlanıp mali destek sağlanmalı. Yer altı sondaj ve normal sulama ücretleri düşürülmeli.
* Üreticilerin daha fazla sigorta yaptırabilmeleri için Tarsim’de gerekli çalışmalar yapılmalı, kuraklık riski Tarım Sigortaları kapsamına alınmalı.
* Tarıma verilen destekler artırılarak sürdürülmeli.
* 2090 sayılı doğal afetten zarar gören çiftçilere yardım içeren kanun işler hale getirilmeli.
* Toprak nemini sağlayacak şekilde toprak işleme ve anıza ekim yapan makinelerin yaygınlaştırılmalı.
* Bu yıl borcunu ödeyemeyecek çiftçimizin elektrik ve SGK ödemeleri ertelenmeli.
(CİHAN)
