2014 yerel seçimlerinden sonra yeni büyükşehir olan illerde, şehir sınırlarının il sınırı olarak kabul edilmesinin ardından Çiftçi Mallarını Koruma Birlikleri’nin çobanlardan ‘koruma parası’ adı hayvan başına otlatma parası talep etmesi nedeniyle çobanların görev yapamaz hale geldiği bildirildi.
1941 yılında çıkan 4081 Sayılı Çiftçi Mallarını Koruma Kanunu’nda geçen çobanların ‘bacak parası’ adını verdikleri koruma ücreti, özellikle Denizli gibi Batı illerinde sıkı bir şekilde uygulanırken Doğu illerinde ise hiç gündeme gelmediği öğrenildi. Çobanlar, kendi köy hudutları içinde kendi tarlalarında, güttükleri hayvanlardan alınan parayı anlamakta güçlük çektiklerini, talep edilen rakamın yüksekliği nedeniyle hayvancılığın biteceğini öne sürdü.
Denizli’nin Tavas ilçesi Garipköy Mahallesi’nden Caner Babuç, kendi arazilerinde otlattıkları hayvanlardan dolayı ‘koruma’ adı altında birliklere 6-7 lira para verdiklerini söyledi. Babuç, “Çobancılık iyide, yapan yok. Mera sıkıntısı var, su sıkıntısı var. Otlak parası alıyorlar.” diye yakınıyor. Ulukent Mahallesi’nden Süleyman Kaytarcı da eskiden ödenmeyen koruma parasının 3 lira başlayıp 15 liraya kadar çıkarılmasına tepki gösteriyor. Bu ücretin kaldırılması için kaymakamlıktan başbakanlığa kadar başvurduğunu bir netice alamadığını vurgulayan Kaytarcı, “ Biz bunu dilekçemizle bildirdik. Şu anda sonucunu alamadık. Şimdiye kadar böyle bir şey yoktu. Bu büyükşehir geldikten sonra koruma başkanları böyle bir karar almışlar. Bizi çok sıkıştırıyorlar. Kaymakamlığa belediye başvurdum, başbakanlığa dilekçe yazdım. Bir netice alamdım. Bizim için büyük paradır. Fazla gelirimiz yok geçimizi zor sağlıyoruz. Bağkur’umu ödeyemedim.” dedi. Hayvan otlattıkları arazilerin kendi köylerinin sınırları içinde bulunduğunu ve kendi arazileri olduğunu dile getiren Kaytarcı, “Kendi mevkimiz, hudutlarımız kendi hayvanlarımız. Kendi ovamızda para talep ediyorlar.” diye konuştu.
Denizli Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Öner ise kanunun yıllardır yürürlükte olmasına rağmen uygulanmadığını, buna dayanarak çobanlardan para alınmasının üyelerini çok mağdur ettiğini dile getirdi. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde uygulanmayan bu kanunun özellikle Denizli’de uygulanmasına anlam veremediklerini ifade eden Öner, “ Yazık değilmi çobanlara. 20 lira destek veriyoruz. Gelip bunun yarısını meralardan alıyorlar. Yetiştiriciler mağdur oluyor. Cezalar kesiyorlar. Bir zamanlar ormanlardan da ceza kesiyorlardı. Hayvancılığı bıraktırdılar. Denizli’nin büyükşehir olması dolayısıyla meraların olmamasıyla üretici olmasıyla mağdur. Yeni nesle hayvancılık yaptırmak için teşvik edeceğimize yok etmek üzereyiz. Bu konuda yetkili kişilerden istiyoruz bu bacak parasının kalkmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Çobanlardan ‘koruma’ parası alınmasının mantıksızlık olduğunu anlatan Öner, “Koruma deyince benim üreticim hayvanların başında zaten kendisi koruyor. Çevreye zaten zarar vermiyor. ‘Tarlalardan otlanıyor’ ‘koruma’ diye para alınıyor. Bunun kalkması istiyoruz. Bir taraftan teşvik ediyoruz bir taraftan yok ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
(CİHAN)
