Grand Korçi
Vergiyi yükselterek tüketimi azaltmak ve halk sağlığını korumak şeklinde özetlenebilecek amaçlara sahip özel tüketim vergisinin ardında bir hınç olduğu artık saklanmıyor. Üstelik bu alandan toplanan vergiler, örneğin alkolizm sorununun çözümü için kullanılmıyor. Zaten Türkiye’de altı çizilecek bir alkolizm sorunu da yaşanmıyor.
Bu hafta sizlere yeterince yaygınlaşmadığını düşündüğüm bir rapordan bahsedeceğim. Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu tarafından 2021’de yayınlanmış olan ‘’2023 Yılına Doğru Alkollü İçecek Sektörü’’ isimli bu rapor, Dr. Onur Terzi ve Doç. Dr. Cenker Göker tarafından kaleme alınmış. Raporun eski Türkiye’deki sektörel strateji raporları ve beş yıllık kalkınma planlarını hatırlatan bir yanı var. Elbette tutturduğu dil ve tasarım farkıyla. Ben ‘’alkollü içecek’’ yerine ‘’içki’’ tanımlamasını daha doğru buluyorum ama hem sektör kendisini öyle tanımlamıyor hem de resmi bir raporda ‘’içki’’ gibi kötü tınılara da açık bir terimi tercih etmemelerini anlayabiliyorum. Oysa geçmiş kalkınma raporları ‘’İçki Sanayi’’ ismiyle yayınlanırdı. Bu kısma takılmaya şimdilik gerek yok zira sorunlar daha kapsamlı ve can yakıcı.
Türkiye’de içki sektörüyle ilgili yapılmış fazla çalışma yok, içkiyle ilgili olan çalışmaların çoğu da zararları üzerine kümeleniyor son yıllarda. Dolayısıyla sektörü, sorunlarını, eğilimleri, tarımla olan ilişkisini vb. anlamak için, federasyonun hazırlattığı bu rapora biraz daha yakından bakmak gerekiyor.
DÜNYA İÇKİ PAZARI
Tüm dünyada içki satışlarından elde edilen gelir 2020 yılında 1,58 trilyon dolara erişmiş durumda. Bu rakamın 2024 yılında 1,74 trilyon dolara erişmesi bekleniyor. Rakamlar bize içki sektörünün eriştiği büyüklüğün pek çok konvansiyonel sektörü geride bıraktığını gösteriyor. 2020 yılında 88,2 milyar dolara ulaşan ihracattan, Türkiye’nin payına düşense toplam rakamın yüzde 0,12’si. Devede kulak bile sayılmayacak bu rakam memleket şarap, bira ve rakılarının dünyada esamesinin okunmadığının kanıtı.
Rapor içki ihracatının önündeki en temel handikapları tanıtım, devlet desteği, ithal hammadde girdilerinin yüksekliği gibi başlıklar altında topluyor.
