GAP Bölgesi’ndeki tarımsal üretimi yeni nesil teknolojilerle destekleyerek katma değer ve verimliği artırmayı amaçlayan GAPHASSAS Tarım uygulaması devreye alındı. Çiftçilere uydu, dron, sensör ve analiz sistemleri ile gerçek veriye dayalı danışmanlık hizmeti sağlayacak uygulama sayesinde bir yandan rekolte artışına katkı sunulurken, bir yandan da girdi miktarı ve maliyetleri azaltılacak.
Hassas Tarım, tarımsal üretimde verimliliği artırmak, kaynakları daha etkin kullanmak ve olumsuz çevresel etkileri azaltmak için GPS, sensör, drone teknolojileri, uydu görüntüsü analizi, ağ tabanlı takip vb. teknoloji tabanlı yaklaşımların uygulandığı bir yaklaşımdır. Bu kapsamda ülkemizde hassas tarım ekosistemini geliştirmek amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından TAGEM, TUBİTAK UZAY, HAVELSAN, Harran Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi iş birliği ile ilk faz çalışmaları 2014 yılında başlatılan GAP Hassas Tarım uygulamasının üretici ölçeğinde yaygınlaştırılmasını hedefleyen ikinci faza geçildi. Yerli ve milli akıllı tarım yazılımı olan uygulama sayesinde uydu görüntüleri, dron teknolojileri ve sensörlerden alınan veriler analiz edilerek çiftçilerin üretim sürecinde toprak işleme, bitki gelişimi, hasat, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadelede gerçek veriye dayalı öneriler almaları sağlanıyor. Bu sayede çiftçiye zaman ve maliyet tasarrufu sağlanıyor, hem ürün kalitesi artırılıyor hem de çevresel faktörler korunarak sürdürülebilir üretim modelleri güçlendiriliyor.
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Dr. Hasan Maral, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda hassas tarımın daha geniş kitleler tarafından kullanılması ve sürdürülebilir verim artışının bölge ve ülke genelinde yaygınlaştırılması amacıyla güçlü bir teknolojik altyapı oluşturduklarını kaydetti. Sisteme çiftçilerin e-devlet üzerinden ulaşabildiğini söyleyen Dr. Hasan Maral, “GAPHASSAS işlevsel birçok modülü bünyesinde barındırıyor. Tarlanın her yerindeki ürün gelişiminin eşit olmadığı durumlarda uyarı vererek erken tespit yaparak rekolte kayıplarının önüne geçiyor. Yazılım sayesinde tarlanın herhangi bir yerinde aniden ortaya çıkan anomaliler çiftçiyi zarara uğratamayacak” dedi.
Bitki gelişimleri anlık olarak izlenecek
GAP Hassas’ın aynı zamanda toprak nem durumuna dair analiz de yapabildiğini ifade eden Dr. Hasan Maral, “Uygulama tarladaki ürünün suya ihtiyacı olup olmadığını analiz edip çiftçiye bilgilendirme yapıyor. Bu sayede sulama sisteminin her bölgeye yeterli su ulaştırıp ulaştıramadığı da kontrol edilebiliyor. Sulama ile ilgili tüm sorular uygulamamız tarafından akıllı cihazlar üzerinden kullanıcısına aktarılıyor. Uygulamamız aynı zamanda dönemsel tarla karşılaştırmalarına da imkân tanıyor. Bu özelliği sayesinde aynı tarlanın şimdiki ve geçmiş bir zamandaki durumu karşılaştırılabiliyor. Bu sayede ürün gelişiminin yerinde olup olmadığı çiftçiler tarafından kolaylıkla anlaşılabiliyor. Sistem kullanıcıları aynı şekilde farklı tarlaları da karşılaştırma imkanına sahip oluyor. Uygulamamız aynı zamanda bir işletmenin hafızası olarak tasarlandı. Örneğin tarlaya ait ekim-ilaçlama-hasat zamanları kaydedilebiliyor. Önceki yıllarda kaydedilen bilgiler tarihsel akışa uygun olarak görülebiliyor. Bu izlenebilir üretimin de bölgemizde yaygınlaşmasını sağlayacak. Tespit edilen bulgular yer-zaman damgası ile kayıt altına alınırken yazılım sayesinde hiçbir veri artık kaybolmayacak” diye konuştu.
Tüm akıllı cihazlar üzerinden erişim sağlanıyor
GAPHASSAS’a tüm akıllı cihazlar üzerinden anlık olarak her yerden erişim sağlanabileceğini aktaran Dr. Hasan Maral, şöyle devam etti: “Uygulamamamıza her yerden ister cep telefonu ister tablet ister bilgisayar ile çok kolay bir şekilde erişim sağlanabiliyor. Uygulamamız e-devlet üzerinden çiftçilere sunuldu. Tarlalarını sisteme entegre eden çiftçilerimiz tarlalarının bitki gelişim durumunu, bitki sağlığı standartlarını, nem oranlarını anlık olarak takip edebiliyor. Üreticilerimiz tarlaların durumunu uygulama üzerinden takip ederek doğru müdahalelerde bulunabiliyor. Aynı zamanda hava durumu servisleri üzerinden de güncel hava ve toprakla ilgili iklim verilerine erişebiliyor. Ayrıca, Harran Üniversitesi ile birlikte geliştirdiğimiz bir algoritmayla mısırda hasat zamanı ve nem tayini için uygulamamız başarılı bir performans ortaya koydu. Bölgemizdeki mısırın en doğru zamanda hasat edilmesini sağladık. Hem çiftçilerimiz hem de sanayicilerimizin ihtiyaç duyduğu ürün kalitesi bu anlamda yüksek olacak.”
